Það er eðlilegt að ríki hafi viðskiptahalla gagnvart sumum ríkjum og viðskiptaafgang gagnvart öðrum. Gott dæmi um viðskiptajöfnuð er launamaður sem er með viðskiptaafgang gagnvart launagreiðanda sínum en viðskiptahalla gagnvart kaffihúsinu sem hann heimsækir daglega. Viðskiptin eru þó í báðum tilfellum hagfelld fyrir báða aðila. Lilja Solveig Kro, hagfræðingur hjá Arion banka, er gestur Ólafs Arnarsonar í hlaðvarpi Eyjunnar.

Hér er hægt að hlusta á brot úr þættinum:

Markadurinn - Lilja Solveig Kro - 5

„Það er einmitt það sem gleymist svolítið í umræðunni að þegar tvær þjóðir eiga viðskipti græða báðar þjóðirnar á viðskiptunum. Þessi hugmyndafræði Trump um að ráðast á þau lönd sem eru með viðskiptaafgang við Bandaríkin er afturför því að auðvitað er bara eðlilegt að maður sé með halla við sum lönd og viðskiptaafgang við önnur,“ segir Lilja Solveig.

Hún tekur nærtæka samlíkingu: Nú vinn ég hjá Arion banka. Ég er með viðskiptaafgang við Arion banka af því að þar fær ég launin mín. Svo er ég með viðskiptahalla við næsta kaffihús vegna þess að þar kaupi ég fleiri vörur af þeim en bæði þessi viðskipti gera mér gott og líka þeim. Það má ekki einfalda þetta svona um of …“

Það er einmitt, þegar þú tekur svona einfalt dæmi, þetta dregur mjög vel fram rökvilluna í því að ætla að stemma allt af þannig að það sé hvergi viðskiptahalli í viðskiptum við neinn.

Eins og þú nefnir er því spáð að þetta hafi neikvæð áhrif á heimshagkerfið og væntanlega mjög slæm áhrif á þau ríki sem fá þessa hæstu tolla á sig. Í heildarmyndinni er það mat greinenda að mestu og verstu áhrifin muni koma fram í Bandaríkjunum sjálfum.

„Já, það var nú talað um að þetta myndi hafa meiri áhrif á t.d. Kanada og Mexíkó, .þau lönd sem Trump fór nú fyrst að ráðast á …“

Já, það hefur reyndar verið talað um Norður-Ameríku og þó sérstaklega Bandaríkin því það má kannski segja sem svo að hann sé mildari en orðræða hans gaf til kynna gagnvart Mexíkó og Kanada en harðari gagnvart öðrum.

„Það sem hefur svona mikil áhrif gagnvart Mexíkó og Kanada er að Bandaríkin eru mjög stór viðskiptaaðili þeirra. Þau flytja mikið af vörum til Bandaríkjanna en hlutfallslega minna af vörum frá Bandaríkjunum til sín, sem er ástæðan fyrir því að Trump byrjaði að ráðast á þau. Þess vegna myndi þetta hafa hlutfallslega meiri áhrif þar. Nú virðist sem hann ætli ekki að ráðast jafn hart á þessar þjóðir þannig að áhrifin verða minni, en þessir tollar skekkja bara svo mikið myndina.“

Hægt er að hlusta á hlaðvarpið í heild sinni hér: