Cyrus Sanati dregur ekki dul á það í umtalaðri grein á vef CNN/Fortune að vandi Íslands tengist gjaldmiðlinum. Í greininni er íslenska hagkerfinu líkt við tifandi tímasprengju.
Ástæða hrunsins var hvernig fé pumpaðist inn í landið í vaxtamunarviðskiptum sem bankarnir höfðu lifað á – og meðal annars voru Íslendingum sjálfum lánaða gífurlegar fjárhæðir á háum vöxtum á – það voru peningar sem höfðu verið teknir að láni á lágum vöxtum annars staðar. Þetta leiddi til ofsalegrar húsnæðisbólu.
Þannig var Ísland meira í ætt við vogunarsjóð en sjálfstæða þjóð síðustu árin fyrir hrun, segir Sanati.
Svo sprakk þetta.
Ráðið sem var fundið til að íslenska krónan þurrkaðist ekki gjörsamlega út var að setja um hana gjaldeyrishöft.
Það virkaði um tíma – sem neyðarráðstöfun. Annars hefði hún líklega verið endanlega úr sögunni. Með þessu var hægt að bjarga einhverju af sparifé landsmanna.
En Sanati segir að skuldadagar nálgist. Höftin voru skammgóður vermir – og til lengdar eru þau skaðleg.
Ef gjaldeyrishöftin verði áfram muni efnahagur Íslands halda áfram að dragast saman. Verði þeim aflétt muni fé leita úr landinu með þeim afleiðingum að verð á eignum á Íslandi lækkar. Það sé tómt mál að tala um að erlendar fjárfestingar geti vegið upp á móti þessu – erlendir fjárfestar komi ekki inn í slíkt glundroðaástand.
Treysta menn sér þá enn til að fullyrða að krónan eigi að vera framtíðargjaldmiðill á Íslandi?