Mjólkursamsalan er meðal fyrirtækja sem metin eru þjóðhagslega mikilvæg og fá undanþágu frá samkomubanni vegna Covid-19 faraldursins. Fyrir helgi staðfesti Héraðsdómur Reykjavíkur að Mjólkursamsölunni bæri að greiða 440 milljónir í sekt fyrir að hafa misnotað markaðsráðandi stöðu sína og 40 milljónir aukalega fyrir að halda mikilvægum gögnum frá Samkeppniseftirlitinu og brjóta þannig gegn ákvæðum laga um uplýsingaskyldu.
Margar umsóknir hafa borist heilbrigðisráðuneytinu um undanþágur frá takmörkun á samkomum sem heilbrigðisráðherra setti með auglýsingu 243/2020 til að sporna við útbreiðslu Covid-19. Flestum þeirra hefur verið hafnað. Undanþágur eru því aðeins veittar að afar brýnir hagsmunir liggi að baki sem varði velferð almennings og þjóðarhag.
Við mat á því hvort veita skuli undanþágu frá takmörkunum á samkomum er horft til þeirra viðmiða sem sóttvarnalæknir byggir á við veitingu undanþága frá sóttkví. Þau felast í því að um sé að ræða samfélagslega ómissandi innviði sem mega ekki stöðvast vegna lífsbjargandi starfsemi, svo sem raforku, fjarskipta, samgangna, heilbrigðisstarfsemi, löggæslu, sjúkraflutninga og slökkviliða. Þetta kemur fram á vef stjórnarráðsins.
(*Birt með fyrirvara Samtaka fyrirtækja í sjávarútvegi sem aflaði upplýsinganna að ekki sé víst að listinn sé tæmandi)
Bændasamtök Íslands áttu fund með heilbrigðisráðuneytinu vegna mögulegrar undanþágu vegna aðildarfélaga sinna en ekki liggur fyrir hvort einhverjir falli undir þá undanþágu og þurfi eða sjái sér fært að nýta hana.
Önnur starfsemi sem mögulega getur fallið undir heimild til undanþágu skv. auglýsingu heilbrigðisráðherra um takmarkanir á samkomum er starfsemi fyrirtækja sem telst kerfislega og efnahagslega mikilvæg, svo sem til að tryggja innviði, sorphirðu, aðföng, mætvælaframleiðslu, flutninga matvæla, lyfja og annarra nauðsynjavara eða efnahagslegt öryggi ríkisins með útflutningi. Veiting undanþágu þarf einnig að byggjast á því að því sem næst ómögulegt sé að aðlaga starfsemi að reglum auglýsingar nr. 243/2020.
Undanþága heilbrigðisráðherra sem hér um ræðir er sem fyrr segir veitt eftir samráð við sóttvarnalækni, almannavarnadeild ríkislögreglustjóra og Matvælastofnun, og tekur til fyrirtækja í stóriðju, sjávarútvegi, matvælaframleiðslu og annarri mikilvægri starfsemi. Veitt er undanþága frá 3. og 4. gr. auglýsingar nr. 243/2020 að uppfylltum tilteknum ströngum skilyrðum. Nánar má lesa um ákvörðunina og sett skilyrði fyrir undanþágu í bréfi til hlutaðeigandi aðila og gátlista því fylgjandi um órofinn rekstur fyrirtækja.