Boeing er lýsandi dæmi fyrir það öngstræti sem kapítalisminn er kominn í, þar sem sífellt meiri samþjöppun og áhersla á skammtímagróða eru helstu markmiðin. Þetta má lesa í grein í Guardian sem skrifuð er af Matt Stoller.

Boeing var áður fyrr fyrirtæki verkfræðinga. Sérsvið þeirra var að búa til góðar flugvélar – og það gerðu þeir með sóma og sann. En nú er Boeing fyrirtæki með einokunarstöðu og notar vald sitt til að hafa áhrif á eftirlit og regluverk – það sinnir stjórnmálum ekki síður en flugvélasmíð. Í stjórn Boeing situr fólk sem er nærri valdinu eins og Nikki Haley, fyrrverandi sendiherra hjá Sameinuðu þjóðunum, Edmund P. Giambastiani Jr, fyrrverandi yfirhershöfðingi Nató og fleiri sem hafa tengsl inn í dómskerfið, stjórnmálin og fjármálakerfið.

Árið 1990 sameinuðust Boeing og McDonell Douglas – útkoman var sú aðeins eitt fyrirtæki varð allsráðandi í framleiðslu farþegaflugvéla í Bandaríkjunum. Áður var samkeppni – verkfræðingar Boeing smíðuðu dásamlegar flugvélar.

Viðhorfin breyttust. Þrýstingur á yfirvöld varð æ stærri hluti af starfsemi yfirstjórnar fyrirtækisins. Þetta var líka tími þegar var losað um regluverk á fjármálamörkuðum – það var æ meira einblínt á að skila skjótum gróða til hluthafa. Stoller segir í greininni að eltingaleikurinn við skyndigróðann og skortur á samkeppni hafi leitt til þess að fyrirtæki hafi orðið löt, værukær og gráðug. Peningarnir hafa flætt inn, fjárfestar græða sem aldrei fyrr og forstjórakaupið er brjálæðislegt, en vörurnar eru orðnar lélegri – þær virka ekki. Í tilviki Boeing var það getunni til að búa til öruggar flugvélar sem var fórnað. Saga 737 Max vélanna er dæmi um ótrúlegt klastur sem hefur haft áhrif út um allan heim.

En það er þversögn að þrátt fyrir hörmungasögu 737 Max eru hlutabréfaverð í Boeing ennþá tvöfalt hærra en árið 2015 þegar allt virtist leika í lyndi. Stoller segir að þetta sýni hversu brotinn kapítalisminn sé. Eina ráðið sé að skera upp herör gegn hringamyndun og einokun, auka samkeppni, skattleggja hina ofurríku til að koma í veg fyrir hina gríðarlegu samþjöppun auðs. Þá geti fyrirtæki aftur snúið sér að því að framleiða góða vöru.