Fjármagnshöft á einstaklinga, fyrirtæki og lífeyrissjóði heyra sögunni til frá með deginum í dag. Þetta var tilkynnt af þeim Bjarna Benediktssyni forsætisráðherra, Benedikt Jóhannessyni fjármálaráðherra og Má Guðmundssyni seðlabankastjóra á blaðamannafundi um liðna helgi. Þá kom einnig fram að seðlabankinn hefði gert eigendum aflandskróna tilboð um kaup á þeim. Flestir hafa tekið vel í afnám haftanna en tilboð Seðlabanka Íslands hefur ekki hlotið jafn góðar viðtökur. Meðal þeirra sem gert hafa athugasemdir við það eru Sigmundur Davíð Gunnlaugsson, fyrrum forsætisráðherra og formaður Framsóknarflokksins og núverandi þingmaður flokksins. Þetta kemur fram á vefsíðu DV.
Í júní gerði seðlabankinn eigendum aflandskróna tilboð sem hljóðaði upp á 190 krónur fyrir hverja evru en er nú einungis 137,5 krónur fyrir hverja evru.
Sigmundur segir að með þessum gjörningi séu aflandskrónueigendur, sem að stærstum hluta eru bandarískir vogunarsjóðir, leystir út með gjöfum.
„Það stendur til að verðlauna hrægammana sem vildu ekki spila með (í útboðinu í fyrra) og ákváðu þess í stað að beita áróðri og undirróðri til að hafa áhrif á íslensk stjórnmál,“ skrifaði Sigmundur á Facebook síðu sinni.
Í samtali við DV segir Sigmundur að hann sé engu að síður ánægður með að höftum sé loks lyft og því beri að fagna. Það gangi að hins vegar að hans mati gegn áætlun um afnám hafta að bjóða út aflandskrónur með þessum hætti. Útboðið sé allt of seint á ferðinni og mistök hafi verið gerð með að halda það ekki þegar þrýstingur var enn til staðar á vogunarsjóðina eins og hann orðar það.
Það hefði átt að senda út þau skilaboð að annaðhvort gengju menn að þessum 190 krónum fyrir hverja evru eða þeir væru bara fastir. Frá því átti aldrei að hvika.
Sigmundur hefur auk þess af því áhyggjur af því að þeir aðilar sem þátt tóku í útboðum seðlabankans í júní hafi í hyggju að sækja bætur vegna forsendubrests.
„Það hlýtur að sjóða á þeim núna. Það hlýtur að vera að þeir velti því fyrir sér hvort þeir hafi slíka stöðu í ljósi þess að fullyrðingar íslenskra stjórnvalda hafi ekki reynst réttar.“
Bjarni ekki sammála Sigmundi og skilur ekki samúðina með aflandskrónueigendum
Við höfum enga ástæðu til að ætla að það að við skulum semja við aflandskrónueigendur á þessum tímapunkti muni valda neinni röskun á því sem liðið er, enda höfðu menn frjálst val um það hvort þeir tóku þátt í útboðinu í fyrra,
sagði Bjarni Benediktsson forsætisráðherra í samtali við DV. Allar þær aðgerðir sem nú sé ráðist í séu gerðar í samræmi við áætlanir sem unnið hafi verið eftir frá árinu 2015.
Ég á erfitt með að skilja hvers vegna hjarta manna slær með þeim sem tóku þátt í útboðinu í fyrra. Það er bara þannig að menn sáu ekki fyrir að það yrði jafn mikil styrking á gengi krónunnar og raun er orðin.
Eigendur aflandskróna að verðmæti 90 milljón króna hafa veitt jákvæð svör við hugmyndum um uppboð. Þeir sem hafa neitað verða því áfram fastir inni með sínar krónur, á reikningum með lágum vöxtum. Þeir eru að sögn Bjarna að taka áhættu hvað gengisþróun varðar.