
Ólafur Þ. Harðarson, prófessor í stjórnmálafræði, segir í viðtali í Morgunblaðinu að hann hafi lagt til við Alþingi að tekið verði upp hið svokallaða írska aðferð í forsetakosningum – til að tryggja að forseti hafi ásættanlegan meirihluta á bak við sig.
Ólafur lýsir því svona:
Hins vegar kerfi eins og t.d. Írar eru með. Þar raða kjósendur frambjóðendunum og þannig er tryggt að ef enginn fær hreinan meirihluta á fyrstu atkvæðum er skoðað hvern kjósendur settu í annað sætið. Síðan eru tekin atkvæði þess sem er í 3. sæti og bætt við tvo efstu. Þetta kerfi tryggir hreinan meirihluta á bak við þann sem er kosinn.
En það þarf ekki að leita langt yfir skammt, því í tillögum Stjórnlagaráðs að nýrri stjórnarskrá fyrir Ísland er einmitt lagt til að tekið verði upp svona kerfi:
Kjósendur skulu raða frambjóðendum, einum eða fleirum að eigin vali, í forgangsröð. Sá er best uppfyllir forgangsröðun kjósenda, eftir nánari ákvæðum í lögum, er rétt kjörinn forseti.
Það er eiginlega merkilegt hægt sé að horfa framhjá þessu, og raunar virðast tillögur Stjórnlagaráðs leysa öll vandkvæðin varðandi forsetakjörið sem rætt hefur verið um síðustu daga. Stjórnlagaráðsmenn hafa reyndar lengi kvartað undan því að fræðasamfélaginu hafi verið mjög í nöp við starfsemi ráðsins. Líklega er nokkuð til í því.
Þannig eru hugmyndirnar sem birtast í tillögum Stjórnlagaráðsins sniðgengnar – en þegar maður skoðar þær sér maður að margt er þar harla gott.