Fyrirsögn á nýjum pistli eftir Paul Krugman í New York Times er Fearing Fear Itself – Að óttast sjálfan óttann. Hann er náttúrlega að vísa í fræga ræðu Franklins Roosevelts forseta frá því á kreppuárunum.

Kjarninn í grein Krugmans er að hryðjuverkamenn reyni að ala á ótta – vegna þess að þeir séu ekki færir um annað. Það mikilvægasta sem samfélag okkar geti gert til að svara sé að neita að gefast upp fyrir óttanum. Hér er upphafið að grein hans í íslenskri þýðingu:

Eins og milljónir manna hef ég fylgst ákaft með fréttum frá París og sett aðra hluti til hliðar til að einblína á hryllinginn. Þetta eru eðlileg mannleg viðbrögð. En við skulum átta okkur á einu: Þetta er einmitt það sem hryðjuverkamennirnir vilja. Og það virðast ekki allir skilja.

Tökum til dæmis þá yfirlýsingu Jeb Bush að þetta sé „skipulögð tilraun til að eyðileggja vestræna siðmenningu“. Nei, það er ekki rétt. Þetta er skipulögð tilraun til að skapa ofsahræðslu, sem er alls ekki það sama. Og ummæli af þessu tagi, sem gera ekki greinarmun þarna á,  láta hryðjuverkamennina líta út fyrir að vera öflugri en þeir eru og hjálpa bara málstað jihadistanna.

Hugleiðum augnarblik hvað Frakkland er og hvað það stendur fyrir. Það hefur sín vandamál – það hafa öll ríki. En það er býr við sterkt lýðræði sem hefur almennt umboð frá þjóðinni. Framlög til varnarmála eru lítil miðað við það sem tíðkast hjá okkur, en það hefur samt öflugan her og aðstöðu til að styrkja hann verulega ef með þarf. (Hagkerfi Frakklands er um 20 sinnum stærra en Sýrlands.) ISIS mun ekki leggja undir sig Frakkland, hvorki nú né síðar. Eyðileggja vestræna siðmenningu? Ekki möguleiki.

Hvað snerust þá árásir föstudagsins um? Að drepa fólk af handahófi á veitingastöðum og í tónleikahúsum er hernaðarlist sem afhjúpar grundvallar veikleika árásaraðilanna. Þeir munu ekki stofna kalífaríki í París. En þeir geta magnað upp ótta – sem er ástæðan fyrir því að við köllum þetta terrorisma – við ættum ekki að upphefja það með því að nota orðið stríð.

Málið er ekki að gera lítið úr hryllingnum, heldur að leggja áherslu á að mesta hættan sem samfélagi okkar stafar af terrorisma er ekki vegna hins eiginlega skaða sem hann veldur, heldur vegna vitlausra viðbragða við honum.

 

Paul Krugman í Silfri Egils 2011.