fbpx
Föstudagur 22.ágúst 2025
Eyjan

Ef Thatcher yrði jarðsett í norðrinu

Egill Helgason
Mánudaginn 8. apríl 2013 15:00

Ekki missa af Helstu tíðindum dagsins í pósthólfið þitt

Lesa nánar

Það er grínast með að halda ætti útför Margaret Thatcher í Norður-Englandi eða Skotlandi.

Hún er ekki sérlega vinsæl þar. Stefna hennar miðaðist öll við vel stæða kjósendur Íhaldsflokksins á Suður-Englandi.

Hún eyðilagði flokkinn í norðrinu – hann hefur aldrei borið sitt barr síðan.

Thatcher hafði mjög einstrengingslegar skoðanir, sumir myndu segja að hún hafi verið öfgamanneskja. Það er fremur sjaldgæft að fólk með svo róttæka hugmyndafræði komist til valda í vestrænum lýðræðisríkjum.

Hún olli sannarlega breytingum – og hún var eins langt frá því að vera sameiningarafl og hugsast getur. Enn er hún hötuð og fyrirlitin af mörgum – og þeim fer frekar fækkandi sem mæla henni bót.

Ástæðan er náttúrlega að sú tegund kapítalisma sem Thatcher boðaði þar sem allt er mælt í peningum og fjármagnið fær algjörlega lausan tauminn, hefur leitt yfir Vesturlönd djúpa kreppu sem sér ekki fyrir endann á. Í þessum heimi er vinnan flutt þangað sem launin eru lægst en peningarnir, sem ættu að fara í að borga skatta, eru geymdir á aflandseyjum.

En það var þversögn að sjálf var hún íhaldssöm, gamaldags og púrítönsk. Hún var líka eins og valtari – hafði enga tilfinningu fyrir margbreytileika og fínni blæbrigðum tilverunnar.

Samfélagið sem hún skildi eftir einkenndist af trylltri neyslu. Bretland breyttist úr samfélagi Alfred Roberts – hins vinnusama og siðprúða föður Margaret – yfir í samfélag braskarans Mark Thatcher, sonar hennar.

Hún sagði líka einhvern tíma sjálf: „Það er ekki til neitt samfélag. Það eru til einstakir karlar og einstakar konur, og það eru til fjölskyldur.“

Þetta er ótrúlega rótttæk hugmynd. Og hún gengur í berhögg við þá ímynd sem Bretar höfðu af sjálfum sér á eftirstríðsárunum, að þeir væru þjóð sem hefði þjáðst saman í tveimur mestu styrjöldum allra tíma – og komist í gegnum þær með samstöðunni. Af þessari samstöðu fæddist NHS, heilbrigðiskerfið, sem ekki einu sinni Thatcher þorði að hrófla við.

 

Athugasemdir eru á ábyrgð þeirra sem þær skrá. DV áskilur sér þó rétt til að eyða ummælum sem metin verða sem ærumeiðandi eða ósæmileg. Smelltu hér til að tilkynna óviðeigandi athugasemdir.

Fleiri fréttir

Pennar

Mest lesið

Nýlegt

EyjanFastir pennar
Fyrir 6 dögum

Sigmundur Ernir skrifar: Valdaflokkarnir gáfu landsbyggðinni langt nef

Sigmundur Ernir skrifar: Valdaflokkarnir gáfu landsbyggðinni langt nef
EyjanFastir pennar
Fyrir 6 dögum

Óttar Guðmundsson skrifar: Arfleifð Egils í Borgarnesi

Óttar Guðmundsson skrifar: Arfleifð Egils í Borgarnesi
Eyjan
Fyrir 1 viku

Sjálfstæðisflokkurinn: Innistæðulausir frasar – ætti heldur að hlusta en tala

Sjálfstæðisflokkurinn: Innistæðulausir frasar – ætti heldur að hlusta en tala
Eyjan
Fyrir 1 viku

Þorsteinn Pálsson: Hvers vegna voru tillögur um afturköllun umsóknar svæfðar í tíð Sigmundar Davíðs og Guðlaugs Þórs?

Þorsteinn Pálsson: Hvers vegna voru tillögur um afturköllun umsóknar svæfðar í tíð Sigmundar Davíðs og Guðlaugs Þórs?
Eyjan
Fyrir 1 viku

Ari Kr. Sæmundsen skrifar: Fjármálalesblinda

Ari Kr. Sæmundsen skrifar: Fjármálalesblinda
Eyjan
Fyrir 1 viku

Orðið á götunni: Hin raunverulega ástæða fyrir málþófinu um veiðigjöldin

Orðið á götunni: Hin raunverulega ástæða fyrir málþófinu um veiðigjöldin