Kolbrún Baldursdóttir, oddviti Flokks fólksins í Reykjavík, er gagnrýnin á Frístundakort Reykjavíkurborgar í pistli í Fréttablaðinu í dag. Kortið, sem gildir í eitt ár í einu, er styrkur upp á 50 þúsund krónur til barna frá 6-18 ára, en systkini geta ekki notað sama kortið. Kortið má nota til greiðslu þátttöku í tómstundum, íþróttum og listum, en Reykjavíkurborg segir að félagslegar aðstæður og efnahagur eigi ekki að skipta máli, en annað komi í ljós þegar nýtingartölur séu skoðaðar. Segir hún reglurnar allt of strangar:

„Reglur um Frístundakort eru allt of strangar. Nýtingartölur sem eru skráðar eftir póstnúmerum eru ekki nógu góðar. Kortanýting er 69% til 90%. Í borgarstjórn hef ég reynt að leggja fram tillögur um að notkunarskilyrði verði rýmkuð. Það ætti t.d. að vera sjálfsagt að systkini geti notað sama Frístundakortið henti það þeim. Ekki er heldur hægt að nota Frístundakortið í starfi félagsmiðstöðvanna en þar eru viðburðir og ferðir ekki alltaf gjaldfrjálsar. Ekki er hægt að nota Frístundakortið í niðurgreidd sumarnámskeið á vegum borgarinnar eða félaga. Eins og vitað er þá hafa sumir foreldrar ekki efni á námskeiði fyrir barn sitt þrátt fyrir niðurgreiðslu. Kortið ætti ekki einungis að ná yfir frístundir heldur allt sem kallar á útiveru og hreyfingu. Markmið borgarinnar ætti að vera að rýmka reglur kortsins það mikið að það verði fullnýtt. Taka ætti allt sem vitað er að geri börnum gott andlega og líkamlega inn í notkunarskilgreininguna. Ljóst er að menningar-, íþrótta- og tómstundaráð þarf að endurskoða þessar reglur,“

segir Kolbrún.

Minnst nýting í Breiðholti

Mesta nýtingin á frístundarkortinu árið 2018 var af drengjum í Grafarvogi, alls 94 prósent, og af stúlkum í vesturbænum, 87 prósent.

Minnst var nýtingin meðal stúlkna og drengja í Fella- og Hólahverfi, líkt og árið á undan, eða 69% hjá drengjum og 66% hjá stúlkum.

Kerfið ekki hannað fyrir börn

Kolbrún er ekki sú eina sem gagnrýnt hefur þetta fyrirkomulag.  Gunnar Smári Egilssonar, sósíalistafrömuður , gagnrýndi bæði kerfið í kringum kortin sem og Pawel Bartoszek, borgarfulltrúa Viðreisnar og formann menningar,-íþrótta- og tómstundarráðs, á dögunum.

Pawel viðurkenndi að meiri fjölbreytni þyrfti til að koma til móts við ólíkan menningarbakgrunn íbúa, en nýtingin á Frístundakortinu var verst í Efra-Breiðholti.

Sagði Gunnar Smári að kerfið í kringum Frístundakortið væri ekki hannað fyrir börn, heldur fólk sem væri í rekstri á þessum markaði. Því væri frjálshyggjan vandamálið, ekki framboðið á tómstundum og íþróttum:

„Sjálfsagt að skoða þetta út frá menningarlegum bakgrunn en jafn mikilvægt að skoða málin út frá stéttum; það fer saman í hverfum fjöldi innflytjenda og fjöldi fjölskylda sem lifa af lægstu tekjum. Frístundarkortið er nýfrjálshyggjuhugmynd, að breyta því sem áður var samfélagsleg þjónusta yfir í markað. Menntamálaráðherra Trump, Betsy DeVos, stefnir að því að láta svona ávísanakerfi yfirtaka allt skólastarf. Frístundakortið er því ekki stuðningur við fjölskyldur, fátækari fjölskyldur væru betur settar ef borgin styrkti tómstundir, tónlistarskóla, íþróttastarf o.s.frv. beint og ef litið væri á þetta starf sem hluta af uppeldis- og menntunarkerfinu en það væri ekki fært yfir á samkeppnismarkað. Frístundakortið er búið til fyrir fólk sem vill byggja upp fyrirtæki á þessum markaði, ekki fyrir börnin. Þessi niðurstaða, að kortið sé minnst notað í hverfum þar sem líklegra er að fátækar fjölskyldur búa, sýnir að frístundakortið dugar ekki fyrir frístundaiðkun; ekki einu sinni fyrir öllum þátttökugjöldum og svo sendur út af kostnaður vegna búninga, ferða og alls konar. Það er vandamálið við þetta kerfi, miklu fremur en framboðið (sem nýfrjálshyggjunöttarar eins og Pawel trúa að kerfið tryggi einmitt).“

Sjá nánar: Segir frístundakortin ekki gagnast börnum og vera hugmynd „nýfrjálshyggjunöttara“ eins og Pawels