fbpx
Miðvikudagur 14.maí 2025

Tólf ára stelpa fann steingerving af risaeðlu

Guðrún Ósk Guðjónsdóttir
Föstudaginn 23. júní 2017 15:30

Ekki missa af Helstu tíðindum dagsins í pósthólfið þitt

Lesa nánar

Greinin birtist fyrst á vefsíðu Lifandi Vísindi og fékk Bleikt góðfúslegt leyfi til birtingar.


Þegar Mary Anning (1799 – 1847) var aðeins tólf ára gömul fann hún beinagrind af merkilegu sjávarskrímsli – næstum 6 metra löngu kvikindi sem líktist krókódíl og lá varðveitt í setlögum austan við litla suðurenska þorpið Lyme Regis. Þetta reyndist fyrsta fullkomna beinagrind af fiskeðlu – eða ictyosaurus – sem hafði fundist og kynnti heim risaeðlanna fyrir fræðimönnum.

Hinir fjölmörgu steingervingar sem Mary Anning hjó fram úr setlögum opnuðu augu samtíðar fyrir fallvaltleika tegundanna

Fundurinn var upphaf á einstæðum ferli ungu stúlkunnar enda var hún einhver fundvísasta manneskja á þessu sviði. Mary Anning var uppi á þeim tímum þegar steingervingaleit var vinsæl meðal bæði leikra og lærðra. Steingervingar gengu sölum og kaupum fyrir miklar fúlgur og vegna skarpskyggni Marys gat hún brátt séð sér farborða með söfnuninni. Steingervingasafnarar kepptust við að fá hana til að finna nýja hluti í söfn sín. Einn þeirra, auðkýfingurinn Thomas Birch, gekk jafnvel svo langt að selja gjörvallt safn sitt og láta Mary hafa peningana. Það gerði hann svo hún gæti einbeitt sér í leit að nýjum tegundum, og með aðstoð hennar var hann brátt kominn með afar gott safn á ný.

Árið 1821 skráði Mary Anning nafn sitt í sögubækur þegar hún fann fyrstu svaneðluna. Síðar fann hún einnig eitt best varðveitta eintak af flugeðlu, tvær aðrar af fiskieðlum og ótal minni dýr. Hún dó úr brjóstkrabba aðeins 47 ára en áður hafði hún hlotið margvíslega upphefð. Þannig varð hún fyrsti heiðursmeðlimur í nýstofnuðu Dorset County Museum og eins má nefna að hún var innblástur þess orðtaks sem enn þann dag í dag er notað af Englendingum til að kanna færni útlendinga í ensku: „The woman by the sea shore, she sells seashells by the shore.“


Hér getur þú lesið fleiri greinar á Lifandi Vísindi.

Athugasemdir eru á ábyrgð þeirra sem þær skrá. DV áskilur sér þó rétt til að eyða ummælum sem metin verða sem ærumeiðandi eða ósæmileg. Smelltu hér til að tilkynna óviðeigandi athugasemdir.

Fleiri fréttir

Mest lesið

Nýlegt

433Sport
Fyrir 5 klukkutímum

Þetta eru bestu menn Bestu deildarinnar hingað til ef rýnt er í gögnin – Fengið harða gagnrýni en eiga flesta á topp tíu

Þetta eru bestu menn Bestu deildarinnar hingað til ef rýnt er í gögnin – Fengið harða gagnrýni en eiga flesta á topp tíu
433Sport
Fyrir 5 klukkutímum

Lét ótrúleg ummæli um getnaðarlim sinn falla eftir að hafa misst yfir 60 kíló

Lét ótrúleg ummæli um getnaðarlim sinn falla eftir að hafa misst yfir 60 kíló
433Sport
Fyrir 9 klukkutímum

Forráðamenn Arsenal óvissir í hvaða átt þeir eiga að fara í sumar

Forráðamenn Arsenal óvissir í hvaða átt þeir eiga að fara í sumar
Fréttir
Fyrir 9 klukkutímum

Viðurkennir að það hafi verið rangt af þeim að njósna um Vilhjálm og félaga

Viðurkennir að það hafi verið rangt af þeim að njósna um Vilhjálm og félaga

Tarot Spil

Veldu þér spil og sjáðu spádóm þinn.