Í þessari viku hafa tvö alvarleg mál um grófa misnotkun á Alzheimersjúklingum komið upp á Íslandi. Í því fyrra er manni á sjötugsaldri gefið að sök að hafa nauðgað tveim konum um áttrætt. Í því seinna er Rocio Bertu Calvi Lozano ákærð fyrir að hafa svikið umtalsverða fjármuni af Alzheimerveikum systrum á tíræðisaldri.
Vilborg Gunnarsdóttir, framkvæmdastjóri Alzheimersamtakanna, segir mjög algengt að grunur sé um misferli með fé aldraðra ættingja. „Okkar fyrstu ráðleggingar til fólks sem leitar til samtakanna er að ganga frá þessum málum sem allra fyrst. Halda fjölskyldufund, skipa umboðsmann og koma fjármálunum á hreint.“ Þegar fólk lætur hjá líða að gera slíkt eru dyrnar opnaðar fyrir grun um misferli á síðari stigum sjúkdómsins. Tortryggni meðal ættingja, sérstaklega í samsettum fjölskyldum, sé algeng en hægt sé að koma í veg fyrir slíkt með áðurnefndum aðgerðum.
Málið hræðilegt og sorglegt
Vilborg segir þó að alvarleg dæmi eins og fjársvikamál systranna á tíræðisaldri séu ekki algeng. „Málið er auðvitað hræðilegt eins og allir glæpir. Það er mjög sorglegt að verið sé að misnota akkúrat fólk í þessari stöðu sem getur enga björg sér veitt og skilur ekki hvað aðgerðir eins og að setja nafn sitt á blað getur þýtt.“
Alzheimersamtökin hafi lagt til við yfirvöld að skýra þurfi lögræðislögin og þá helst ráðsmannsúrræðið. Það sé alltof kostnaðarsamt sem hafi hindrandi áhrif. Ennfremur hafa samtökin bent á að of fáir nýta sér þá leið að svipta heilabilaða ættingja fjárræði. Vilborg segir hugsanlegt sé að orðið „fjárræðissvipting“ sé e.t.v. of hvasst og fæli fólki frá því að nýta úrræðið. Því þurfi að breyta.