fbpx
Laugardagur 15.nóvember 2025
Eyjan

Robert Conquest og skrásetning glæpa kommúnismans

Egill Helgason
Föstudaginn 21. ágúst 2015 08:43

Ekki missa af Helstu tíðindum dagsins í pósthólfið þitt

Lesa nánar

Fyrr í þessum mánuði andaðist í hárri elli sagnfræðingurinn Robert Conquest. Hann var 98 ára. Conquests er einkum minnst fyrir tvær bækur sem fjalla um hina hryllilegu sögu kommúnismans í Sovétríkjunum. Báðar voru tímamótarit, því þegar þær komu út voru glæpirnir enn í þagnargildi víða og áróðursmenn kommúnismans voru enn að störfum ásamt fólki af þeirri tegund sem Lenín sjálfur á að hafa kallað „nytsama sakleysingja“.

Fyrri bókin kom út 1968 og nefndist The Great Terror. Það var heildstætt yfirlit yfir ógnarstjórn Stalíns á tímanum frá 1934 til 1939. Conquest sýndi fram á hversu víðtækar hreinsanirnar voru, seinni tíma gögn hafa staðfest niðurstöður hans og gott betur. Conquest gagnýndi líka fylgispakt meðreiðarfólk kommúnista eins og George Bernard Shaw, Walther Duranty, Jean Paul Sartre og Beatrice og Sidney Webb. Bókin fékk misjafnar viðtökur, afsakendur kommúnismans voru fljótir að bregðast við eins og endrnær, en seinna sagði Conquest að sér hafi dottið í hug að breyta titlinum og kalla hana I Told You So, You Fucking Fools!

Hin bókin er ekki síður merkileg, en hún nefnist The Harvest of Sorrow. Þar lyfti Conquest hulunni af duldum stórglæp tuttugustu aldarinnar, hungursneyðinni sem Stalín og nótar hans framkölluðu í Úkraínu. Þar skyldi svelta fjölmenna þjóð til hlýðni – í raun er það morð með hungri, þjóðarmorð. Atburðirnir eru nú þekktir undir heitinu Holodomor. Á tímanum þegar bókin kom út voru þessar manngerðu hörmungar nánast gleymdar.

Conquest orti líka kvæði og urðu nokkrar af gamanvísum hans fleygar. Þessi er frægust, þarna er saga bolsévíka í fáum línum.

There once was a Bolshie called Lenin
Who did one or two million men in.
That’s a lot to have done in
But where he did one in
That old Bolshie Stalin did ten in!

 

harvest

Athugasemdir eru á ábyrgð þeirra sem þær skrá. DV áskilur sér þó rétt til að eyða ummælum sem metin verða sem ærumeiðandi eða ósæmileg. Smelltu hér til að tilkynna óviðeigandi athugasemdir.

Fleiri fréttir

Pennar

Mest lesið

Nýlegt

Eyjan
Fyrir 4 dögum

Orðið á götunni: Falleinkunn fyrir Guðrúnu – afturhaldið situr á þingi undir merkjum Sjálfstæðisflokksins

Orðið á götunni: Falleinkunn fyrir Guðrúnu – afturhaldið situr á þingi undir merkjum Sjálfstæðisflokksins
Eyjan
Fyrir 5 dögum

Dagur B. Eggertsson: Vextir á framkvæmdalánunum fjórfaldir hér á landi – látið eins og ekkert sé hægt að gera

Dagur B. Eggertsson: Vextir á framkvæmdalánunum fjórfaldir hér á landi – látið eins og ekkert sé hægt að gera
EyjanFastir pennar
Fyrir 1 viku

Svarthöfði skrifar: Þolinmæði þrotin gagnvart óhæfum, vanstilltum og spilltum silkihúfum á toppi kerfisins

Svarthöfði skrifar: Þolinmæði þrotin gagnvart óhæfum, vanstilltum og spilltum silkihúfum á toppi kerfisins
Eyjan
Fyrir 1 viku

Fast skotið í Háskóla Íslands: Dauðadómur yfir bók Steinunnar Kristjánsdóttur – fræðilegt fúsk

Fast skotið í Háskóla Íslands: Dauðadómur yfir bók Steinunnar Kristjánsdóttur – fræðilegt fúsk