„Við virðumst því vera á þröskuldi þess að geta komið böndum á COVID-19 sjúkdóminn á heimsvísu,“ segir Björn Rúnar Lúðvíksson, yfirlæknir og prófessoer í ónæmisfræði, í grein í Morgunblaðinu í dag. Grein Björns sætir tíðindum en hann telur líklegt að bóluefni gegn COVID-19 verði komið á almennan markað eftir 6-8 mánuði.
Björn er afar virtur vísindamaður en hann var útnefndur heiðursvísindamaður Landspítalans árið 2017. Lykilinn að þeim mikla og ótrúlega skjóta árangri sem virðist vera að nást í þróun bólefnis er víðtæk samvinna vísindamanna og fyrirtækja á heimsvísu. Björn skrifar:
„Margvíslegar uppgötvanir á eðli og mikilvægi ónæmiskerfisins sem lykilstjórnanda í vörnum líkamans gegn öllum ytri og innri aðsteðjandi hættum hefur síðan leitt til gríðarlegra framfara í forvörnum og meðhöndlun sjúkdóma. Þetta hefur m.a. leitt til þess að geta okkar til að greina og þekkja nýja smitsjúkdóma, smitleiðir þeirra og hugsanlegar meðferðarleiðir hefur margfaldast á örfáum árum.
Þannig hefur vísindasamfélaginu nú á einungis nokkrum mánuðum tekist að hefja klínískar rannsóknir á virkni fjölmargra bóluefna til varnar gegn COVID-19-sjúkdómnum. Það hefði ekki tekist án víðtækari samvinnu, opnari samskipta og ótrúlegs samtakamáttar margra mismunandi framúrskarandi vísindahópa, háskóla og fyrirtækja um allan heim en áður hefur sést.
Samhliða þessu er hafið gríðarlegt kapphlaup um að koma fyrsta áreiðanlega bóluefninu á markað, og samkvæmt nýjustu úttekt WHO (birt 13.08. sl.) eru nú 29 mismunandi bóluefni komin í klínískar prófanir á heimsvísu. Af þeim eru um sex komin á lokastigið, eða fasa 3. Þar að auki eru nú um 138 möguleg lyf til bólusetninga í forrannsóknaferli (preclinical evaluation).
Það er því mjög líklegt að áreiðanleg bóluefni verði komin á almennan markað innan næstu 6-8 mánaða. Þessi árangur er ótrúlegur í ljósi þess að nú eru einungis u.þ.b. 8 mánuðir frá því að SARS-CoV-2-veiran var uppgötvuð sem orsakavaldur fyrir COVID-19- sjúkdóminum.“
Í grein Björns kemur einnig fram að þetta rannsóknarstarf nýtur góðs af upplýsingum og rannsóknarniðurstöðum sem hafa orðið til við þróun bóluefnis gegn svínaflensunni, SARS-CoV-2.
Í lok greinar sinnar segir Björn:
„Við virðumst því vera á þröskuldi þess að geta komið böndum á COVID-19-sjúkdóminn á heimsvísu. Fram að þeim tíma treystum við á áframhaldandi samvinnu og samstarf vísindasamfélagsins alls, auk þess sem við öll þurfum að sýna mikla þolinmæði, biðlund og samhug meðan á biðinni stendur.“
