33 þúsund manns bjuggu á 26 þúsund fermetrum í Kowloon
Þegar mest lét bjuggu 33 þúsund manns í borginni Kowloon í Kína á svæði sem var töluvert minna en Smáralindin að flatarmáli. Borgin var rifin árið 1994 og má segja að algjör lögleysa hafi ríkt í borginni sem kölluð hefur verið Veggjaborgin.
Nú hafa komið fram í dagsljósið myndir sem Ian Lambot og Greg Girard tóku á ferðalagi sínu um Hong Kong áður en borgin var rifin árið 1994. DV fjallaði um sögu þessarar einstöku borgar, eða hverfis, eftir því hvernig á það er litið, árið 2011.
Árið 1987 tilkynntu stjórnvöld í Hong Kong að til stæði að jafna þessa borg við jörðu, sem margir teljast einhverja þá furðulegustu sem risið hefur. Útlagasamfélag sem staðið hafði um áratugaskeið við útjaðar Hong Kong og þrifist í einhvers konar sjálfstæðri lögleysu fríríkis.
Þegar stjórnvöld kynntu þessi áform sín bjuggu um 33 þúsund manns í einu mesta þéttbýli sögunnar, á rúmlega 26 þúsund fermetrum, í Veggjaborginni Kowloon. Borgin var upphaflega reist sem kínverskt hervirki Songkeisaraættarinnar (960–1279) en nokkrum öldum síðar, í síðari heimsstyrjöldinni, hóf að rísa þar byggð hústökufólks sem fjölgaði mjög á þeim tíma.
Háir veggir virkisins, sem hafði fjóra innganga, umkringdu borgina og þar fyrir innan, og síðar í staðinn fyrir þá virkisveggi, risu byggingar sem mynduðu gríðarlega þéttan byggðarkjarna. Þar bjuggu íbúar í þrengslum og myrkri þar sem lítið sem ekkert dagsljós slapp inn á milli hárra og þéttra bygginganna á hinu takmarkaða landsvæði.
Íbúar leituðu birtu á húsþökum sem urðu einnig samkomustaðir. Nær allar 350 byggingar borgarinnar voru rúmlega tíu hæðir en þó aldrei hærri en fjórtán hæðir vegna Kai Tak-flugvallarins í nágrenninu. Erfitt er að tala um að götur hafi verið að finna í borginni. Nær er að tala um húsasund sem oft voru ekki breiðari en 1–2 metrar. Íbúar komu sér þó bygginga á milli með stigum og tengibrúm sem tengdu saman þök og efri hluta bygginganna. Svo umfangsmikið var þetta háloftasamgöngukerfi að hægt var að ferðast þvert yfir borgina, frá norðri til suðurs, án þess að stíga fæti á jörðina.
Eins og gefur að skilja bjuggu allir þessir 33 þúsund við krappan kost. Um 60 prósent íbúðanna í Veggjaborginni voru aðeins 23 fermetrar að stærð og var um að ræða einn allra þéttbýlasta byggðarkjarna veraldar. Um áratugaskeið frá sjötta til áttunda áratugar síðustu aldar var borgin á valdi hópa glæpasamtaka. Vændi, fjárhættuspil og fíkniefnaneysla var umfangsmikil í borginni enda var hún á þeim tíma svo til utan allra laga og lögsögu bæði Breta og Kínverja.
Yfirráðum glæpahópa lauk ekki fyrr en um 1974 eftir að 2.500 höfðu verið handteknir og 2 tonn af fíkniefnum haldlögð í ótal rassíum lögreglu. Með aðstoð nýrrar kynslóðar innan borgarinnar sem þráði betri tíð tókst að koma verulegum böndum á glæpastarfsemi í borginni. Árið 1983 var því lýst yfir að glæpatíðnin væri loks innan ásættanlegra marka. Þrátt fyrir að vera gróðrarstía fyrir glæpastarfsemi þá voru flestir íbúa Kowloon friðsamir einstaklingar sem lifðu sínu lífi, ráku sín fyrirtæki og gerðu það af samheldni eins og stór fríríkisfjölskylda.
Á níunda áratug síðustu aldar var borgin þó orðinn þyrnir í augum breskra og kínverskra stjórnvalda. Lífsgæði í Kowloon – sérstaklega skortur á hreinlæti – þóttu ekki boðleg í samanburði við Hong Kong.
Árið 1984 hófu menn undirbúning að endalokum borgarinnar. Í janúar 1987 var það formlega tilkynnt að hin dimma útlagaborg yrði jöfnuð við jörðu. Í tengslum við rýmingaráætlun stjórnvalda þurfti að greiða 33 þúsund íbúum Veggjaborgarinnar samtals 2,7 milljarða Hong Kong-dala í bætur næstu árin í kjölfarið. Ófáir sættu sig ekki við bæturnar og voru bornir út með valdi á árunum 1991– 1992. Í apríl 1994 var Veggjaborgin Kowloon horfin og vinna hafin við að reisa þar almenningsgarð sem er þar enn þann dag í dag. Einstaka minnisvarð-ar standa þó enn í og við garðinn til að þessi ótrúlega en furðulega borg myrkurs og veggja falli ekki í gleymsku.
