Er þér sama um banana? Þá þarftu ekki að lesa lengra, en ef þú ert einn þeirra fjölmörgu sem bera hlýjan hug til ávaxtarins þá eru hér færð þau skuggalegu tíðindi að bananar gætu brátt heyrt sögunni til, í það minnsta bananar af gerðinni Cavendish. Vísindamenn hafa varað við því að ávöxturinn sé í bráðri hættu sökum útbreiðslu ágengrar sveppasýkingar sem kallast Panama-veikin.

Þessi sýking hefur hrottaleg áhrif á uppskeru Cavendish banana, en hún kemur í veg fyrir að ávöxturinn geti fengið nægilegan vökva úr gróðurmoldinni. Uppskeran í Asíu, Afríku, Miðausturlöndum og Mið-Ameríku hefur þegar orðið fyrir gífurlegu tjóni.

Þetta er ekki í fyrsta sinn sem þessi sýking herjar á banana. Langt fram eftir 20. öldinni voru bananar að gerðinni Gros Michel helstu útflutnings-bananarnir, en um miðbik aldarinnar kom sveppasýkingin upp og dreifði sér hratt til allra ræktenda Gros Michel banana. Þá þurfti að finna nýja gerð og varð þá Cavendish bananinn fyrir valinu því hann var ekki eins viðkvæmur fyrir sýkingunni.

Af öllum þeim bönunum sem eru borðaðir á ári hverju þá eru Cavendish bananarnir um 47 prósent. Nú hefur sveppasýkingin stökkbreyst. Hún dreifir sér hægar en fyrri gerðin svo vísindamenn telja að það gæti tekið um áratug áður en Cavendish bananinn heyrir sögunni til. Enn sé því tími til að bregðast við, en sem stendur standi vísindin á gati. Líklega sé lausnin að gæta að fjölbreytileika banana. Þróa fjölbreyttar tegundir sem geti haft betra viðnám gegn sýkingum. Því fjölbreyttara sem erfðaefni banana sé, þeim mun líklegra að bananinn haldi velli.