„Ég á fjögur börn. Það elsta fór inn á húsnæðismarkaðinn fyrir nokkrum árum og er að sprikla þar eins og við hin. Þrjú barna minna eru hins vegar ekki á þessum markaði sem er eiginlega mjög skiljanlegt þar sem pabbi þeirra og mamma eru ekki stóreignafólk sem getur gefið þeim eins og einn bróðurpart í íbúð. En hvað ætli það kosti að kaupa sér íbúð á Íslandi í dag?“

spyr Grímur Atlason framkvæmdastjóri Geðhjálpar.

Breki Karlsson formaður Neytendasamtakanna vakti einnig athygli á málinu í færslu sinni í gær.

Sjá einnig: Breki segir samkvæmisleikinn okkur mun dýrari en nágrönnunum – „Þú mátt segja já, nei, svart og hvítt!“

Grímur ber Danmörku og Ísland saman hvað varðar lánakjör á húsnæðismarkaði. Og tekur dæmi um 60 milljón króna eign, þar sem útborgun er 10 milljónir króna og lán til 30 ára. Tekið er dæmi af verðtryggðu láni og óverðtryggðu á Íslandi en í Danmörku er um óverðtryggt lán að ræða (enda annað ekki í boði frekar en á nokkrum öðrum stað í heiminum).

„Mánaðarleg afborgun í Danmörku af 50 m.kr. láni er 235.465 kr. en 256.689 kr. á verðtryggðu láni á Íslandi en 395.107 kr. á óverðtryggðu. Það hljómar ekkert svo illa að borga rétt 9% meira á Íslandi á mánuði en það er auðvitað bara hálf sagan. 

Eins og öll vita að þá þýðir verðtryggingin að afborganir af lánum eru bara vextir 90% af lánatímanum. Því er mikilvægt að bera saman hvað maður á endanum borgar til lánastofnana. Í Danmörku greiðir lántakinn í þessu dæmi 96,4 m.kr. á þessum 30 árum. Óverðtryggða lánið kostar á Íslandi 189,6 m.kr. og það verðtryggða 231 m.kr.“

Grímur segir lántakanda á Íslandi sem tekur óverðtryggt lán þannig þurfa að borga 97% meira til lánastofnunarinnar en lántaki í Danmörku. 

„Hann þarf í ofanálag að borga 68% hærri afborganir en sá danski. Hafi hann tekið verðtryggt lán þarf hann að borga 140% meira til lánastofnunarinnar en sá sem tók lánið í Danmörku. Greiðslubyrði á mánuði er 9% hærri en í Danmörku og það eru því margir sem velja leið verðtryggingarinnar enda auðveldara að borga 257 þúsund á mánuði en 395 þúsund. En lánastofnanirnar fá rúmum 142 m.kr. meira á þessum viðskiptum en kollegar þeirra í Danmörku,“ segir Grímur.

„Hér má sjá hvernig komið er fyrir okkur hér í faðmi íslenskrar krónu og sérgæslumanna sem hér fara með öll völd og virðast ekki hugsa um neitt annað en sína prívathagsmuni í bland við furðulega þjóðernisást. En það er samt alls ekki tímabært að ræða gjaldmiðilinn og aðild að Evrópusambandinu.“