Varaformaður Sambands ungra sjálfstæðismanna, Páll Magnús Pálsson, skrifaði um skipan hæstaréttardómara í BA-ritgerð sinni frá því í sumar. Ritgerðin fjallar af miklu leiti um skipan Jón Steinars Gunnlaugssonar, fyrrverandi hæstaréttardómara, sem þótti afar umdeild á sínum tíma. Sjálfur Jón Steinar var leiðbeinandi Páls við ritgerðina, en vísað er í talsvert fleiri verk eftir hann en nokkurn annan, eða níu talsins. Stundin greinir frá þessu.

Páll Magnús, sem er sonur Páls Magnússonar, þingmanns Sjálfstæðisflokksins og fyrrverandi útvarpsstjóra, segir í formála ritgerðarinnar að einungis hafi eitt nafn komið til greina við skrif ritgerðarinnar.

„Það var ekki bara vegna þess að skrif hans hafa að ýmsu leyti mótað skoðanir mínar í lögfræði, heldur einnig vegna þess að hann er „blóðugur upp fyrir axlir“ ef svo má segja, í því óstandi sem er á skipun dómara hér á landi og taldi ég hann geta veitt mér dýrmæta innsýn í viðfangsefni ritgerðarinnar. Hann tók vel í beiðni mína og fyrir það er ég honum þakklátur.“

Jón Steinar var árið 2004 skipaður hæstaréttardómari af þáverandi forsætisráðherra, Geir H. Haarde. Ekki voru allir ánægðir með þá ráðningu, en átta af níu hæstaréttardómurum töldu þrjá aðra dómara vera hæfari en Jón Steinar.

Ráðningin þótti einnig undarleg vegna vináttu Jóns Steinars við Geir og Davíð Oddsson, en saman höfðu þeir gefið út tímaritið Eimreiðina, á áttunda áratug seinustu aldar.

Páll heldur því fram í ritgerð sinni að ákveðnir dómarar hafi ekki hugnast ráðning Jóns Steinars. Auk þess segir Páll að ekki sé alltaf hægt að líta á álit faglegra umsagnaraðila sem heilagan sannleik.

„Fljótlega varð ljóst að stórum hluta dómara við Hæstarétt hugnaðist ekki að fá Jón Steinar til samstarfs við sig,“

„Faglegur umsagnaraðili er ekki alltaf eins faglegur og af er látið og við verðum að gæta okkar á því sjónarmiði að álit meintra faglegra umsagnaraðila sé einhvers konar æðri sannleikur,“

Páll segir einnig að ekki sé hægt að manna hlutlausa hæfnisnefnd á Íslandi, þar sem að allir þekki til allra í íslenska dómskerfinu. Páll vill því skoða möguleikan á því að fá hæfnisnefnd sem ekki þarf að gerast ábyrg vegna gjörða sinna.

„Við þurfum því að íhuga hversu góð lausn það er að færa skipunarvaldið nær algjörlega í hendur nefndar, sem ekki þarf að svara til ábyrgðar fyrir gjörðir sínar.“

„Okkur ber að forðast það viðhorf sem virðist vera áberandi í samfélaginu að í hæfnisnefndinni komist aldrei að nein rangindi eða ómálefnaleg sjónarmið: að mat nefndarinnar sé sannleikur sem ekki megi víkja frá. Í nefndinni eru nefnilega mannlegir einstaklingar en munurinn á þeim og ráðherranum er að sá síðarnefndi ber allavega einhverja ábyrgð á sínum gjörðum.“

Hér er hægt að sjá ritgerð Páls í heilld sinni, en hún ber nafnið: Skipun dómara á Íslandi – Ófremdarástand