fbpx
Fimmtudagur 25.apríl 2024
Fréttir

Hatrömm forræðisdeila Borghildar: „Ég gerði þetta því ég hafði ekki um annað að velja“

Lilja Katrín Gunnarsdóttir
Sunnudaginn 23. júní 2019 18:00

Borghildur Guðmundsdóttir lítur yfir farinn veg. Mynd: Eyþór Árnason

Ekki missa af Helstu tíðindum dagsins í pósthólfið þitt

Lesa nánar

„Þetta hefur litað allt okkar líf og mun gera að eilífu. Ég og börnin mín vorum allt annað fólk fyrir þetta. Við erum í dag, að mér finnst, miklu betra fólk. Ég hefði ekki viljað sleppa þessari reynslu, þó hún hafi haft í för með sér gífurlegan andlegan kostnað,“ segir Borghildur Guðmundsdóttir, ávallt kölluð Bogga. Bogga vakti athygli fjölmiðla hér heima og vestan hafs fyrir rúmum áratug þegar hatrömm forræðisdeila hennar við bandarískan barnsföður hófst. Í þrjú og hálft ár barðist Bogga fyrir sonum sínum tveimur, Brian og Andy, bæði fyrir dómstólum á Íslandi og í Bandaríkjunum.

Örlögin leiddu þau saman

Bogga kynntist bandaríska hermanninum, Richard Colby Busching, sem í daglegu tali er kallaður Colby, árið 1998. Þau hittust fyrst á Íslandi, nánar tiltekið á skemmtistaðnum Dubliner í miðbæ Reykjavíkur. Í raun má segja að örlögin hafi leitt Boggu og Colby saman því Bogga ætlaði alls ekkert að fara inn á þennan bar þetta kalda kvöld í marsmánuði. Hún ætlaði bara heim, en vinkona hennar talaði hana til og svo fór að Bogga rak inn nefið og var kynnt fyrir bandarískum vinum vinkonunnar. Í þessum vinahópi var Colby. Bogga var alls ekki að leita að ástinni en fann hana algjörlega óvænt í örmum Colbys. Herinn kallaði en turtildúfurnar gátu ekki hugsað sér að vera aðskilin. Því gengu Bogga og Colby í það heilaga í september árið 1998 og stuttu síðar varð Bogga ólétt af eldri syni þeirra, Brian, sem verður tvítugur á þessu ári. Í kjölfarið fluttu þau til Bandaríkjanna, Þýskalands og svo aftur til Bandaríkjanna. Yngri sonur Boggu og Colbys, Andy, fæddist síðan í lok árs 2004.

Colby var sendur í herþjónustu til Íraks og varð aldrei samur eftir það, eins og alþekkt er meðal hermanna sem berjast í stríði. Hann kom til baka breyttur maður – uppstökkur, áhugalaus og skapstór. Ekki bætti úr skák að líf Boggu sem eiginkonu hermanns var ekki dans á rósum. Hún var að mestu ein með börnin, flutti oft á milli staða vegna vinnu Colby og náði því illa að festa rætur. Colby byrjaði einnig að sýna Boggu hliðar á sér sem hún hafði aldrei séð áður. Hann eyddi umfram efni, laug að henni og var farinn að sýna af sér ofbeldishegðun. Kornið sem fyllti mælinn var þegar Bogga komst að því að Colby hafði búið sér til MySpace-síðu þar sem hann sagðist vera einhleypur og virtist vera kominn í einhvers konar samband við aðra konu. Hjónabandi þeirra Boggu og Colbys lauk loks árið 2007. Við skilnaðinn ákváðu þau í sameiningu að Bogga myndi hugsa um börnin. Því var það sem fylgdi á eftir eins og blaut tuska í andlitið.

Snemma árs 2008, þegar Bogga var nýlent í Bandaríkjunum eftir jólafrí á Íslandi og á leiðinni til að fá drengina sína í fangið eftir dvöl þeirra hjá ömmu sinni og afa yfir hátíðirnar, hringdi Colby í hana. Hann óð áfram að hennar sögn, sagðist ætla að hafa af henni allt – þar á meðal drengina. Í óðagoti, alein í landi þar sem hún hafði aldrei almennilega fest rætur, ákvað Bogga að fljúga með drengina sína til Íslands til að finna öruggt skjól. Í framhaldinu fór fram löng og ströng forræðisdeila, fyrst fyrir íslenskum dómstólum og síðan fyrir bandarískum, sem endaði með fullnaðarsigri Boggu árið 2011. Bogga leitaði heim til Íslands því hún átti möguleika á gjafsókn hér heima til að heyja þessa baráttu um forræðið. Íslenskir dómstólar dæmdu hana hins vegar til að snúa aftur til Bandaríkjanna, án dvalar- og atvinnuleyfis. Þar átti hún að verja sitt mál. Með hjálp góðs fólks náði hún að safna nægum pening til að ráða bandarískan lögfræðing sem að lokum vann málið fyrir hana.

Bogga segir þessa reynslu hafa verið góðan skóla. Mynd: Eyþór Árnason

Áfallastreituröskun á háu stigi

Í dag hefur Bogga komið sér vel fyrir á Kársnesinu í Kópavogi. Auk Andy og Brian á hún son úr fyrra samband, hann Gumma, sem er uppkominn og býr í Finnlandi. Andy og Brian búa hjá henni og sambýlismanni hennar, Eyþóri Österby. Hann á sjálfur þrjú börn og saman hafa þau náð að skapa sér gott líf saman síðustu ár. DV fylgdist vel með forræðisdeilu Boggu á sínum tíma og var það undirritaður blaðamaður sem skrifaði einna mest um hana. Á þessum áratug sem liðinn er hefur Bogga lítið breyst á yfirborðinu. Það er ansi stutt í húmorinn, hún er ákveðin, liggur ekki á skoðunum sínum en tekur jafnframt á móti blaðamanni með mikilli hlýju og kærleika. Það sem hefur breyst undir yfirborðinu er síðan önnur saga. Sú Bogga sem blaðamaður kynntist fyrir öllum þessum árum óð áfram, algjörlega einbeitt í sinni baráttu, lét ekkert stöðva sig og náði oft varla andanum – svo mikið var að gerast í höfðinu á henni. Bogga er í dag umlukin ró. En hún játar það fúslega að þessi barátta og allt sem henni fylgdi tók sinn toll.

Ein af umfjöllununum um mál Boggu í DV á sínum tíma.

„Ég er með áfallastreituröskun á frekar háu stigi, sem ég mun kljást við að eilífu. En ég hef lært að takast á við hana, og það vel. Ég hef farið á fullt af námskeiðum og talaði mikið við sálfræðinga. Brian þjáist af miklum kvíða sem hann gerði ekki áður. Hann þolir illa áreiti. Hvað varðar Andy þá hefur hann blessunarlega svolítið sloppið. Hann var lítið að pæla í því að það væri eitthvað athugavert í gangi. Svo lengi sem ég var nálægt þá var allt í góðu. Hann var svo ungur en Brian var á viðkvæmum aldri,“ segir Bogga. Hún sjálf fær einnig regulega kvíðaköst ef eitthvað er ekki eins og það á að vera. Hún vill hafa allt í röð og reglu í sínu lífi í dag. Hún vill ekki rugga bátnum, af ótta við að stíga ofan á vitlausar tær sem gæti komið af stað álíka atburðarrás og hún gekk í gegnum fyrir áratug.

„Ég fæ oft að heyra að ég sé skeptísk,“ segir Bogga og brosir. „Ég hef óskaplega lítinn áhuga á að kynnast nýju fólki. Mér finnst það erfitt. Ég vil í raun ekki að neitt ruggi bátnum sem ég er á í dag því þetta er algjör draumabátur. Svo eru það allar þessar tengingar í daglega lífinu sem geta komið mér úr jafnvægi. Það versta við áfallastreituröskun er að það er aldrei eitthvað eitt sem kemur út frá einstaka atburði eða hlut sem kemur mér úr jafnvægi. Ef ég til dæmis sé eitthvað varðandi Bandaríkin þá sé ég Kentucky og þá sé ég Wedgewood Court og þá sé ég dómsmálið. Ef ég fæ kvíðakast þá veit ég að það tekur mig um það bil 45 mínútur að komast út úr því aftur. Kvíðaköstin hafa meiri áhrif á líkamann en hugann. Ég er algjörlega skýr í kollinum á meðan á kastinu stendur en kroppurinn iðar allur og skelfur. En þetta er normið mitt í dag og mér gengur sjúklega vel að takast á við þetta. Það er búið að taka gríðarlega mikið á að læra á ástandið og hvað það þýðir og hvernig þetta virkar,“ segir Bogga og bætir við að hún hafi tekið margt jákvætt úr þessari reynslu, þó ótrúlegt megi virðast.

„Ég hugsa ennþá mikið um þetta, en ekkert endilega á neikvæðan hátt. Ég hugsa líka mikið á jákvæðan hátt um þetta. Ég held að þetta sé flottur skóli. Ef við skoðum til dæmis heimili mitt núna að þá hendi ég engu. Þegar maður er búinn að missa allt þá tekur maður ástfóstri við allt. Ég er samt enginn safnari,“ segir hún og hlær. „En heimili mitt er algjörlega heilagt. Ég hleypi ekki hverjum sem er hérna inn.“

„Það var ólíklegasta fólk sem hvarf“

Eins og áður segir var mikið fjallað um mál Boggu í fjölmiðlum, bæði á Íslandi og í Bandaríkjunum. Margir vinir og ættingjar Boggu lögðu mikið á sig til að hjálpa henni á meðan aðrir létu sig hverfa. Maður veit hverjir vinir manns eru þegar að áfall dynur yfir, eins og margir þekkja.

„Vinir hurfu. Ég spáði mikið í því og það gerði mig hrygga. Maður þarf að hafa haldreipi þegar maður lendir í svona og það skiptir máli að þú getir haldið í það. Það gerir svona lagað svo mikið erfiðara þegar þú telur fyrir víst að það sé stoð þarna fyrir þig, þú ferð og teygir þig í hana og hún gufar upp. Það var ólíklegasta fólk sem hvarf og ólíklegasta fólk sem kom í staðinn. Þeim sem hurfu á þessum tíma hefur ekki verið boðið til baka. Það er meðvituð ákvörðun og ég er mjög sátt við hana í dag. Tími okkar allra er ótrúlega dýrmætur og það er dýrmætt að lenda í svona og sjá í hverja og hvað tíma manns er best eytt. Ég er fegin þessari reynslu fyrir þá þekkingu. Ég kynntist fleira fólki og margir voru jafngóðir og hinir sem hurfu, og flestir betri,“ segir Bogga.

Morðhótanir frá Íslandi og Bandaríkjunum

Þar sem mál hennar var svo áberandi á síðum blaðanna og á öldum ljósvakans lenti hún einnig í illu umtali.

„Fyrst um sinn fór það í taugarnar á mér að ókunnugt fólk væri að skrifa ljóta hluti um mig í athugasemdakerfunum. Og ég ákvað að svara þessu fólki. En síðan rann það upp fyrir mér að ég var bara sögupersóna í þeirra augum. Þau voru ekki raunverulega að tala um mig, heldur sögupersónuna. Þegar ég gerði mér grein fyrir því lét ég þetta sem vind um eyru þjóta. Það sem særði mig hins vegar var þegar að fólk sem ég þekkti eða var skylt mér talaði illa um mig. Mér fannst orð þeirra fá byr undir báða vængi því þau þekktu mig. Þessu fólki svaraði ég í bókinni minni og það hefur allt beðið mig innilega afsökunar á hvernig það hagaði sér. Mér þykir vænt um það,“ segir Bogga. Illt umtal hennar nánustu var ekki það eina sem kom henni úr jafnvægi á þessum tíma. „Ég fékk morðhótanir, bæði frá Bandaríkjunum og Íslandi,“ segir Bogga grafalvarleg. „Ein þeirra var frá manni sem ég þekkti sem sagði mér að passa mig og hafa augun í hnakkanum ef ég væri á gangi ein einhvers staðar. Það hræddi mig virkilega.“

Lögfræðingurinn sofnaði og brotið stjórnkerfi

Bogga hefur ávallt tileinkað sér að líta á björtu hliðarnar. Mynd: Eyþór Árnason

Þessi bók sem Bogga minnist á er bókin Ég gefst aldrei upp, sem Bogga skrifaði á meðan hún stóð í málaferlunum og eftir að þeim var lokið. Bókin er í raun ítarleg lýsing á öllu því sem hún lenti í á þessu tveimur og hálfa ári, auk þess sem hún veitir innsýn í líf hennar sem eiginkona hermanns og hvernig hjónaband þeirra Colbys fór stigversnandi eftir að hann sneri aftur úr stríðinu í Írak. Bogga lítur á bókina sem kennslutól fyrir aðra í svipaðri stöðu og hún var í þá.

„Ég hef oft verið spurð: Hugsarðu einhvern tímann: Af hverju þú? Ég hef alveg pælt í því. Ef það er eitthvað planað í kosmósinu þá meikar það alveg sens að ég hafi gengið í gegnum þetta, því á endanum gat ég þetta. Mín saga og þessi bók hefur gert góða hluti fyrir þá sem hafa þurft á henni að halda. Trúðu mér, ég hefði frekar viljað skrifa bók um Denna dæmalausa, en mér líður eins og mér hafi verið gefið það hlutverk að vera tímabundinn kennari fyrir alla aðra sem þurfa að ganga í gegnum mál líkt og mitt. Bókin er til taks uppá að fólk geti leitað sér upplýsinga. Þetta er ekki skemmtiefni, en alveg nauðsynlegt efni. Þetta er bók sem ég hefði viljað getað lesið á sínum tíma til að fá einhverja innsýn í hvað maður var að fara að takast á við í raun og veru. Svo ég hefði geta verið pínulítið undirbúin,“ segir Bogga.

Í fyrrnefndri bók er farið yfir þá litlu hjálp sem Bogga fékk í íslensku stjórnkerfi þegar hún leitaði sér upplýsinga, örvæntingarfull í baráttu fyrir drengjunum sínum tveimur. Þá segir hún að ýmsir vankantar hafi verið á meðferð málsins á Íslandi og telur að málaferlin hefðu getað tekið mun styttri tíma ef rétt hefði verið haldið á spilunum. Hún gagnrýnir einnig lögfræðing sinn, sem er afar þekktur á Íslandi og tíður gestur á síðum blaðanna sökum starfa og einkalífs, harkalega í bókinni og sakar hann um vanrækslu í starfi. Þannig lýsir hún einum fundi með honum þar sem hann sofnaði, hvernig hann hafði verið í persónulegu stríði við verjanda Colbys og að hann hafi mætt of seint í réttarsal. Hún lýsir einnig sláandi atburðum sem gerðust þegar lögfræðingurinn áfrýjaði úrskurði Héraðsdóms Reykjavíkur um að Bogga ætti að snúa aftur til Bandaríkjana með drengina innan sex vikna. Þegar Héraðsdómur staðfesti úrskurðinn brá lögfræðingurinn á það ráð að tilkynna Boggu það með sms-i:

„Hæstiréttur er búinn að staðfesta niðurstöðuna, sorrí.“

Í kjölfarið reyndi Bogga í uppnámi að hringja í lögfræðinginn en hann svaraði ekki síma. Þetta, sem og meðferð íslenskra dómsstóla á málinu, situr enn í Boggu.

„Mér finnst hafa verið tekið á málinu af ofboðslegri vanþekkingu hér á Íslandi. Ég upplifði að ég væri sek um glæp sem ég þurfti að afsanna. Svoleiðis er upplifunin frá A til Ö. Það er ótrúlega erfitt að finna sig í þeim sporum þegar maður hefur aldrei verið uppi á móti neinu í réttarkerfinu og ávallt hagað sínu lífi á einfaldan, heimilislegan hátt. Þegar maður er ekki vanur að þurfa að kljást við neinar skuggahliðar eða grá svæði,“ segir Bogga. Eitt, sem var mikið deilumál, var farbann sem Colby fékk samþykkt á Boggu og drengina fyrir dómstólum í Bandaríkjunum, en það tók gildi daginn eftir að þau lentu á Íslandi. Annað deilumál var umboðið sem Bogga hafði frá barnsföður sínum til að taka allar ómögulegar og mögulegar ákvarðanir er varðaði þeirra hagi í hans fjarveru, svokallað General Power of Attorney. Þetta umboð hafði Bogga allt þeirra samband, enda Colby mikið í burtu vegna herskyldu og því þurfti hún oft að beita því.

„Íslenskir dómstólar vissu ekki hvað þeir voru með í höndunum þegar kom að pappírunum, sem komu að utan, hvort sem það var farbann eða General Power of Attorney. Það var bara álitamál dómara hvað pappírarnir þýddu. Og hann rangtúlkaði þá, sem er svo sorglegt því það hafði svo afdrifaríkar afleiðingar. Það er leikur einn að lesa sér til um hvað General Power of Attorney þýðir í Ameríku. Það þýðir allt. Ég hefði geta tekið þetta skjal og skráð Colby í herinn næstu fjörutíu árin þess vegna. Nú, tíu árum seinna, hélt ég að Colby þætti það í lagi að ég færi til Íslands með strákana? Nei. Það í sjálfu sér hefði geta ógilt General Power of Attorney því ég vissi hver hans vilji var. Það er alveg staðreynd. Aftur á móti lendir maður undantekningarlaust í því í lífinu að maður þarf að taka ákvarðanir sem eru ekki alveg samkvæmt bókinni. Það er bara þannig. Ég myndi aldrei gera neitt öðruvísi. Ég myndi gera þetta nákvæmlega svona upp á nýtt,“ segir Bogga.

Fann styrk í Snæfríði

Henni finnst miður að í gegnum þetta ferli hafi hún í raun misst trú á íslenskt stjórn- og dómskerfi.

„Ég fékk lögfræðing og talaði við ráðuneyti og trúði því sem var sagt við mig. Ég á að trúa því. Ég á að hafa rétt á því að leita mér upplýsinga án þess að efast um allt. Svo lærir maður að þetta fólk hefur ekki alltaf rétt fyrir sér. Það er ekki alltaf að gefa þér réttar upplýsingar. Stundum veit þetta fólk ekki svarið, og í staðinn fyrir að segja bara: Ég veit það ekki, þá segir það nei, eða kannski. Í svona málum á maður að geta leitað að einhverjum, fundið einhvern,“ bætir hún við. Svo fór að Bogga fann loks einstakling sem hún gat leitað til, Snæfríði Baldvinsdóttur, sem lést árið 2013. Hún stóð í áralangri forræðisdeilu við ítalskan barnsföður sinn, Marco Brancaccia, yfir dóttur þeirra.

Bogga varð sterk í baráttu sinni. Mynd: Eyþór Árnason

„Hún var gríðarlegur gagnabanki fyrir mig og stuðningur. Mig munaði um það. Það var í fyrsta sinn sem einhver gat gefið mér svigrúm til að anda og leitt mig. Það var ótrúlegur fengur í henni og aðstoð hennar skipti mig rosalega miklu máli,“ segir Bogga og brýnir fyrir fólki að treysta ekki öllu sem yfirvöld segja þegar svo mikið er í húfi. „Þú verður að treysta þér. Ef þér finnst eitthvað gruggugt þá skalt þú tékka á því betur, sama hvað hver segir. Það er ofboðslega margt sem manni klæjar í að vilja breyta, eins og ferli fyrir einstaklinga sem lenda í svona málum. Maður hleypur á milli ráðuneyta og enginn veit neitt því þetta var svo sjaldgæft mál. Hvern langar að vera að ryðja braut þegar maður er að berjast fyrir því heilagasta? Þú átt að geta hringt eða fengið fund með einhverjum sem getur útskýrt málið fyrir þér. Það er ein af ástæðunum fyrir því að bókin er til því það er svo hræðilegt að þurfa að læra á lagaramma, læra á kerfið og læra á ráðuneyti. Þetta er bara hafsjór af hlutum sem enginn kynnir sér fyrr en hann þarf þess.“

Ágætt samband við barnsföðurinn

Bogga segir að samband þeirra Colby sé ágætt í dag. Þegar Boggu var dæmt forræði yfir sonum þeirra tveimur fékk Colby réttinn til að heimsækja þá og fá þá til Bandaríkjanna í heimsóknir. Það nýtti hann sér ekki í mörg ár og Bogga segir það hafa tekið á drengina. Hann hefur hins vegar snúið við blaðinu og auk þess að fá synina nokkrum sinnum í heimsókn til sín vestur um haf heimsótti Colby Ísland til að verja tíma með þeim Brian og Andy.

„Mér þykir vænt um að hann hafi komið hingað og það var í fyrsta sinn sem við ræddum saman að ráði. Hann var þakklátur fyrir að ég hafi farið í málaferli. Hann er þakklátur fyrir það að ég barðist fyrir strákunum. Hann er feginn að ég var ekki að gera þetta á einhverjum frekjuforsendum. Hann er feginn að börnin hans fengu að alast upp hér og hann treystir mér þúsund prósent fyrir börnunum. Mér þykir vænt um það. Stundum lendir maður í aðstæðum þar sem maður verður að berjast með kjafti og klóm fyrir velferð barnanna sinna og kannski fyrrverandi maka líka. Hann var ekki á góðum stað. Ég hugsa að hann verði aldrei hundrað prósent heilbrigður, ekki frekar en ég. En mér þykir vænt um að hann skildi koma og vildi sjá um hvað þeirra líf snýst – sjá hvar þeir eru í skóla, hvar þeir búa, sjá herbergin þeirra, fara á rúntinn, kynnast vinum þeirra, spila tölvuleiki. Það hlýtur að hafa tekið á fyrir hann að koma hingað. Hann veit að Ísland er samheldið samfélag og þjóðfélag. Mér þótti rosalega vænt um að hann skyldi koma þrátt fyrir að fólk vissi sögu hans. Hann var tilbúinn að horfast í augu við hlutina og það sagði mér helling.“

„Ekki missa af góðu mínútunum“

Þegar Bogga flutti loksins heim með drengina eftir tæplega þriggja ára forræðisdeilu átti hún ekkert – ekkert heimili, engan bíl, varla nokkuð í veskinu. Eftir flutninginn heim tók við eitt ár af málaferlum í viðbót þar sem Colby áfrýjaði úrskurði bandarískra dómstóla en hafði ekki erindi sem erfiði. Hún var fljót að byggja sig upp með aðstoð góðra vina og ættingja, en þurfti í raun að byrja að plana lífið upp á nýtt. Þessi breyting var auðvitað líka erfið fyrir syni hennar, þá Brian og Andy, og tóku við mörg ár þar sem mæðginin þurftu að vinna vel og vandlega í sinni andlegu heilsu til að geta virkað aftur í íslensku samfélagi. Þó þau séu á góðum stað í dag bera þau merki þessa tíma að eilífu. Bogga segist oft hugsa um þennan tíma en sjaldan tala um hann. Þetta eru sárar minningar og játar hún fúslega að hún geti enn, eftir allan þennan tíma, fellt tár yfir því sem gekk á. Þá liggur beinast við að spyrja Boggu: Hvernig fór hún að þessu?

„Ég gat þetta ekki af því að ég var svo sterk. Ég gerði þetta því ég hafði ekki um annað að velja. Í kjölfarið varð ég sterk. Því þyngri lóð sem þú færð, því sterkari verður þú. Ég sótt einnig styrk í þá sem stóðu með mér eins og klettar – eitthvað sem gleymist aldrei. Svo var það þessi gullna setning sem fleytti mér áfram: Ég er alltaf degi nær því að komast heim. Hvað ef þetta eru bara hundrað dagar og ég er búin með áttatíu? Hefði ég byrjaði þetta ferli og hugsað: Þetta eru þrjú ár og svona margir mánuðir, hefði ég getað þetta? Nei, ég hefði ekki farið út í þetta. Ég er ekkert öðruvísi en nokkur annar með það. En það er eitt sem ég hef haldið í síðan ég var unglingur: Fyrir hverja leiðinlega mínútu í lífinu áttu tvær góðar. Á erfiðustu tímunum er þetta rosalega gott hálmstrá. Í dag líður mér eins og ég sé að fá svo mikið til baka. Lífið getur verið ótrúlega erfitt en ekki missa af góðu mínútunum.“

Algengara en fólk heldur

Bogga segir að reglulega leiti til sín fólk, nánast eingöngu konur, sem stendur í forræðisdeilu á milli landa.

„Undantekningarlaust svara ég og reyni að hjálpa. Gef þessu fólki bókina mína og reyni eftir bestu getu að svara öllum þeirra spurningum,“ segir hún og bætir við að þessi mál komi miklu oftar upp en fólk gerir sér grein fyrir. „Það eru ekki öll mál sem lenda í fjölmiðlum. Langt því frá.“

Halim Al á forsíðu DV árið 1996 ásamt dætrunum Dagbjörtu og Rúnu.

Börnin heim

Þó hafa nokkrar forræðisdeilur íslenskra kvenna og erlendra barnsfeðra leitað í fjölmiðla, en það þekktasta er án efa mál Halim Al og Sophiu Hansen. Halim Al og Sophia giftu sig árið 1984 en áður höfðu þeim fæðst tvær dætur, þær Dagbjört og Rúna. Árið 1990 fór Halim Al með dæturnar í frí til heimalands síns, Tyrklands, og sneri ekki aftur með dæturnar. Þjóðin fylgdist vel með forræðisdeilunni sem fylgdi í kjölfarið þar sem fyrrverandi hjónin létu margt miður fallegt um hvort annað falla. Halim Al sagði Sophiu drekka of mikið og sakaði hana um framhjáhald á meðan staðhæft var að Halim Al beitti dætur sína ofbeldi. Svo fór að Halim Al fékk forræði yfir dætrunum sem hafa örsjaldan síðan hitt móður sína.

Forræðisdeila Marco og Snæfríðar á forsíðu DV árið 2005.

Líflátshótanir og klækjabrögð

Mál Snæfríðar Baldvinsdóttur var einnig mjög áberandi fyrir rúmum áratug, en hún og ítalski fréttamaðurinn Marco Brancaccia, deildu hatrammlega um forræðið yfir dóttur þeirra. Svo hart var deilt að Jón Baldvin Hannibalsson, faðir Snæfríðar, fullyrti að Marco hefði hótað að drepa hann og eiginkonu hans, Bryndísi Schram, á einum tímapunkti. Þá sagði Marco að Jón Baldvin hefði nýtt völd sín innan íslensks stjórnkerfis til að auðvelda Snæfríði að nema dóttur þeirra á brott á heimili þeirra í Mexíkó. Þá sagðist Marco vita mörg leyndarmál Jóns Baldvins og Bryndísar en fékk ekki tækifæri til að ljóstra þeim upp í réttarsal.

Hjördís prýddi forsíðu Mannlífs í fyrra þar sem hún sagði sína sögu.

Flóttinn frægi

Annað mál sem vakti gríðarmikla athygli var deila Hjördísar Svan Aðalheiðardóttur við danskan barnföður sinn. Hjördís flúði með dætur sínar tvær frá ofbeldisfullum barnsföður haustið 2013. Flóttanum voru gerð góð skil í íslenskum fjölmiðlum en Hjördís keyrði í liðlega sólarhring þar til hún komst á stað í Skandinavíu þar sem hún fór huldu höfði í fimm vikur. Með hjálp föður síns og fleiri nástaddra náðist að láta sækja Hjördís á einkaflugvél og flytja hana til Íslands með dæturnar. Flóttinn með stúlkurnar var dæmdur ólöglegur og í kjölfarið var Hjördís dæmd í átján mánaða fangelsi. Barnsfaðirinn kærði brottnámið og krafðist þess að dæturnar yrðu fluttar til Danmerkur. Hjördís sat í fangelsi en kæru barnsföður hennar var vísað frá vegna formgalla. Því fengu stúlkurnar að búa á Íslandi en það var ekki fyrr en á síðasta ári sem Hjördís fékk forræði yfir dætrum sínum eftir sáttameðferð hjá sýslumanni. Eina skilyrði barnsföður hennar fyrir því að veita henni forræði yfir stúlkunum var að hún myndi aldrei biðja um fjárhagsaðstoð vegna þeirra.

Harkaleg aðgerð

Forræðisdeila finnska rithöfundarins Maariu Päivinen og íslensk barnsföður hennar er nýjasta málið af þessu tagi sem hefur fangað athygli landsmanna. Árið 2017 mættu lögreglumenn heim til Maariu í Finnlandi og ætluðu að taka eins og hálfs árs gamlan son hennar af henni sökum þess að senda átti soninn til Íslands á grundvelli Haag-samkomulagsins um brottnám barna. Þótti aðgerðin harkaleg og var því einnig fjallað um málið í finnskum fjölmiðlum. Átti að senda snáðann í athvarf en að endingu fékk Maaria að fylgja honum þangað og því næst fóru mæðginin saman til Íslands. Maaria dvaldi í Kvennaathvarfinu í marga mánuði á meðan á forræðisdeilunni stóð og kærði barnsföður sinn fyrir að brjóta á henni. Loks var henni dæmd óskipt forsjá yfir syninum og áfrýjunarbeiðni barnsföðursins hafnað.

Athugasemdir eru á ábyrgð þeirra sem þær skrá. DV áskilur sér þó rétt til að eyða ummælum sem metin verða sem ærumeiðandi eða ósæmileg. Smelltu hér til að tilkynna óviðeigandi athugasemdir.

Fleiri fréttir

Mest lesið

Nýlegt

Fréttir
Í gær

Spáir ekki dropa úr lofti í Reykjavík fyrr en í maí – Sumarið lítur sérstaklega vel út

Spáir ekki dropa úr lofti í Reykjavík fyrr en í maí – Sumarið lítur sérstaklega vel út
Fréttir
Í gær

Stofna góðgerðarfélag til minningar um Þuríði Örnu – Blásið til tónleikaveislu 1. maí

Stofna góðgerðarfélag til minningar um Þuríði Örnu – Blásið til tónleikaveislu 1. maí
Fréttir
Fyrir 2 dögum

Íbúar brjálaðir út í Hafnarfjarðarbæ: „Þetta er til háborinnar skammar og engin lausn“

Íbúar brjálaðir út í Hafnarfjarðarbæ: „Þetta er til háborinnar skammar og engin lausn“
Fréttir
Fyrir 2 dögum

Réðst á dreng sem ætlaði að gera dyraat

Réðst á dreng sem ætlaði að gera dyraat