Í nýjasta hefti Economist er í forsíðugrein fjallað um hvernig olíuiðnaðurinn hefur á stuttum tíma tekið stórfelldum breytingum.

Ekki aðeins hefur olíuverð snarlækkað, úr 115 dollurum á tunnuna í 75 dollara síðan í sumar, heldur er virðast litlar horfur á að verðið hækki aftur í bráð.

Þetta hefur afar slæm áhrif á ríki sem eru ofurháð olíuframleiðslu eins og Rússland, Venesúela og Nígería. Annars staðar geta áhrifin verið góð, að minnsta kosti efnhagslega. Lækkað olíuverð þýðir minni kostnað fyrir einstaklinga, heimili og fyrirtæki. Þessum peningum er eytt, en ekki troðið inn í olíusjóði. Verðbólga lækkar og þar með vextir. Seðlabankar heimsins verða kannski örlátari á fé. Þetta getur ekki síst haft þýðingu á svæðum þar sem mikið er flutt inn af olíu, eins og á Evrusvæðinu, í Japan, Indlandi og Tyrklandi.

Í heild sinni hefur þetta jákvæðar afleiðingar, segir Economist.

Skýringin á þessu er annars vegar minni spurn eftir olíu en vænst var, en ekki síður nýjar framleiðsluaðferðir í oíuiðnaði. Nú flæðir olía í Norður-Dakóta og Texas þar sem hún er unnin með því að bora grunnt – eins og gert er eftir jarðgasi. Á ensku nefnist þetta shale.

Þessi aðferð tíðkast aðallega Bandaríkjunum, en hana er hægt að nota miklu víðar í heiminum, frá Kína til Tékklands, eins og Economist orðar það.

Hún hefur í för með sér miklum meiri hreyfanleika í olíuvinnslu, það er hægt að bora ótal holur, allt eftir eftirspurn, í misjafnlega stórum stíl, tæknin er ekki dýr. Sérstaklega ekki sé miðað við hinn ógurlega kostnað sem felst í því að vinna olíu úti á hafi eða upp undir Norðurskautinu. Í núverandi ástandi svarar slík vinnsla ekki kostnaði.

Economist nefnir að fátt geti snúið þessari þróun við nema kannski algjört hrun þjófræðis Pútíns í Rússlandi eða stórstyrjöld í Miðausturlöndum. Menn hafa líka spurt hvort Saudi-Arabar sjái sér ekki hag í að reyna að hækka olíuverðið? En svo virðist ekki vera. Olíukreppan 1973 leiddi til gríðarlegra fjárfestinga sem aftur hafði þau áhrif að framleiðslan stórjókst og verðið lækkaði. Saudar geta framleitt ódýra olíu, og segir Economist, að stefna þeirra sé frekar sú að láta verðið falla með þeim afleiðingum að þeir sem dæla upp olíu með miklum tilkostnaði gefist upp.