Aðalviðkvæði hrunpólitíkusa þessa dagana er að það hafi ekki verið hægt að gera neitt til að bjarga íslensku efnahagslífi eftir 2006 – og því hafi verið í lagi að aðhafast ekkert. Einkum heyrir maður þennan málflutning úr röðum Samfylkingarinnar.

En auðvitað er þetta ekki satt. Það hefði verið hægt að koma í veg fyrir Icesave, það hefði verið hægt að setja hæfa menn til að stjórna Seðlabankanum, það hefði verið hægt að koma í veg fyrir gjaldþrot bankans, það hefði verið hægt að grípa í taumana í bönkunum þar sem eigendurnir völsuðu um, dældu peningum út í eigin þágu og notuðu alls konar brögð til að halda uppi hlutabréfaverði. Það hefði verið hægt að þekkjast boð um aðstoð sem bárust frá útlöndum, meðal annars frá breska seðlabankanum og  það hefði verið hægt að standa við samkomulag sem var við norræna seðlabanka í tengslum við gjaldeyrisskiptasamninga í maí 2008.

Þegar Samfylkingin fór í ríkisstjórn 2007 hafði hún í farteskinu skýrslu eftir Jón Sigurðsson þar sem var fjallað um ýmsar hættur í fjármálakerfinu. En eftir stjórnarmyndunina var eins og þetta plagg gleymdist – forystumenn flokksins voru svo yfir sig ánægðir að vera loks komnir í stjórn og fá smá kredit fyrir Ísland útrásarinnar.

Svo er líka spurning hvort ekki sé ámælisvert að stjórnmálamenn og embættismenn skrökvi. Það var hvað eftir annað logið upp í opið geðið á þjóðinni að allt væri í himnalagi – fólk gerði sín plön í samræmi við það, keypti hús og bíla, tók lán, en svo kemur í ljós að ráðamenn vissu betur, þeir voru bara að reyna að fegra myndina fyrir landsmönnum og umheiminum.

En það er eiginlega alveg makalaust hvað menn vilja lítið kannast við það að bera ábyrgð í þessu landi. Það er eins og allir séu á harðahlaupum undan henni.

Og nú virðist manni að sé í uppsiglingu stórsókn í Davíðsarmi Sjálfstæðisflokksins til að sannfæra fólk um að Davíð Oddsson og félagar hafi í raun ekki verið við völd í landinu, heldur hafi Baugur í raun verið búinn að ræna völdunum. Þetta má lesa í nýju hefti tímaritsins Þjóðmála og í bók sem er væntanleg frá Birni Bjarnasyni og er kynnt í ritinu.

Baugur var vissulega til mikillar óþurftar í íslensku samfélagi með verslunareinokun sinni og ítökum í fjármálakerfinu, en samsæriskenningarnar sem er veifað til að komast undan ábyrgð eru orðnar ansi trylltar.