Vanda Sigurgeirsdóttir, námsbrautarformaður við HÍ og fyrrverandi formaður KSÍ, ber bæjarstjórn Akureyrar ekki fallega söguna. Með uppsögnum starfsfólks félagsmiðstöðva hafi bærinn sýnt bæði starfsfólkinu og unglingum óvirðingu.
„Þessar aðgerðir Akureyrarbæjar svíða,“ segir Vanda sem er námsbrautarformaður í námsbraut í tómstunda- og félagsmálafræði við menntavísindasvið HÍ, í aðsendri grein á Vísi í dag. „Við sem störfum á vettvangi frítímans erum sorgmædd og nánast orðlaus yfir virðingarleysinu sem starfinu, unglingunum og ekki síst starfsfólkinu er sýnt.“
Tilkynnt var fyrir tæpri viku síðan að Akureyrarbær hefði sagt þrettán starfsmönnum félagsmiðstöðva upp. Tíu fengu boð um annars konar starf en hefur það áhyggjur af hnignun frístundastarfsins í sveitarfélaginu. FÉLAK sem rekur félagsmiðstöðvarnar verður lagt niður.
„Þau sem stjórna hjá Akureyrarbæ tóku óskiljanlega ákvörðun ekki alls fyrir löngu, þau ráku allt starfsfólk félagsmiðstöðvanna og hafa, einhliða að því virðist, ákveðið að gera breytingar á starfinu af þeirri stærðargráðu að ekki er hægt að sitja þegjandi undir,“ segir Vanda. „Frá því að hafa fyrir nokkrum árum verið í fararbroddi á landsvísu í málefnum félagsmiðstöðva er fallið hátt.“
Bendir hún á að frá fæðingu til sjötugs noti meðalmanneskja um 4,33 ár í formlega skólagöngu, 7,33 ár í vinnu, 2,33 í að borða og 5 í annað. Svefninn tekur 24 ár og 27 ár er frítíminn okkar, það er langstærsti hluti vökutímans. Það er tíminn eftir skóla, vinnu, skyldustörf og eftir að líkamlegum þörfum hafi verið fullnægt.
„Rannsóknir sýna að hvernig við verjum öllum þessum frítíma hefur afgerandi áhrif á farsæld, velferð, heilsu og lífsgæði almennt,“ segir Vanda. „Ef frítíminn er nýttur illa hefur það neikvæðar afleiðingar fyrir einstaklinga og samfélagið og að sama skapi jákvæð áhrif ef tíminn er nýttur vel.“
Samfélagið geti gripið til úrræða til að nýta frítímann vel. Fyrir unglingsárin hafa félagsmiðstöðvar sérlega góð áhrif. Til sé fagstétt sem hafi þann eina tilgang að styðja við og stuðla að jákvæðri notkun frítíma. Fólk í þeirri stétt fari í nám rétt eins og rafvirkjar, kennarar, læknar og fleiri stéttir.
„Með fullri virðingu fyrir skólastjórnendum, sem eiga að stjórna starfinu á Akureyri – og ég ber mikla virðingu fyrir, því ég vinn með frábærum skólastjórnendum út um allt land, þá læra þau enga tómstundafræði í sínu námi – enda að undirbúa sig undir allt annað fagstarf,“ segir Vanda og minnist á að Alfa Aradóttir, ein af þeim sem misstu starfið sitt hafi verið í fyrsta hópnum sem hóf nám í tómstunda- og félagsmálafræði haustið 2001.
„Ég er orðin svo þreytt á að sú starfsemi sem fer fram í frítímanum og ekki síst fagfólkið njóti ekki þeirrar virðingar sem mikilvægi starfsins kallar á. Ég geng svo langt að segja að það er jafn mikilvægt að stuðla að jákvæðri notkun frítíma og jákvæðri skólagöngu,“ segir Vanda að lokum. „Ég skora á sveitarfélög landsins að fylgja ekki í fótspor Akureyrarbæjar heldur frekar Reykjavíkurborgar og fleiri sveitarfélaga, þar sem fagfólk í frítíma stjórnar starfinu. Ef mikið liggur við í rafmagnsmálum hringi ég ekki í píparann minn, þó hann sé frábær. Núna liggur mikið við í málefnum unga fólksins okkar, þau eru dásamleg en þurfa stuðning. Þá tekur maður ekki sitt besta fólk og rekur það útaf, svo mikið veit ég, gamli þjálfarinn.“