„Þá er það á hreinu. Okk­ur ber eng­in skylda til að taka við snjall­orku­mæl­um inn á okk­ar heim­ili,“ segir Árni Árnason vélstjóri í athyglisverðri aðsendri grein í Morgunblaðinu í dag. Árni gerir þar að umtalsefni „yfirlætislega“ tilkynningu sem hann fékk frá Veitum á dögunum þar sem sagði:

„Við erum að fara að skipta út mæl­um fyr­ir heitt vatn og raf­magn í hús­inu þínu. Við kom­um 15/​2/​2024 kl. 12:00 til 14:00. Þú þarft ekki að svara eða hringja og staðfesta mót­töku – bara tryggja aðgang.“

Árni segir að þarna hafi verið látið í það skína að fólk eigi ekkert val en raunin virðist þó vera önnur ef marka má skrif hans.

„Ég sendi strax póst til baka þar sem ég fór fram á að þeir sýndu mér það svart á hvítu að mér bæri skylda til að taka við snjall­mæl­un­um. Ég tók það sér­stak­lega fram að ekki væri nóg að senda mér ein­hverja runu af laga- eða reglu­gerðanúm­er­um, það væri ekki mitt hlut­verk að liggja yfir ein­hverj­um hundruðum blaðsíðna af laga- og reglu­gerðatexta. Samt gerðu þeir akkúrat það, sendu mér lista með 10 reglu­gerðanúm­er­um sem ég átti að eyða tíma mín­um í að lesa. Það er nefni­lega plagsiður stofn­ana að svara óþægi­leg­um er­ind­um með því að drekkja fólki í skriffinnsku og von­ast til að það þagni.“

Meiriháttar forsendubreyting

Árni kveðst hafa ítrekað fyrri kröfu um að þeir sýndu honum fram á með bein­um til­vitn­un­um í laga­texta að honum bæri skylda til að taka við þess­um mæl­um.

„Þá bregður svo við að þeir senda mér stutta texta úr þrem­ur reglu­gerðagrein­um, en þar er bara ekk­ert að finna sem skyld­ar mig til að taka við snjall­mæli. Þess­ir text­ar segja ein­ung­is að skylt sé að veita aðgang til álest­urs, eft­ir­lits, viðhalds, eða mæla­skipta,“ segir hann í grein sinni og bætir við að þetta hafi alltaf legið fyrir; Veit­ur hafi alltaf verið vel­komn­ar til að sinna þessu ef svo ber und­ir, enda hafi verið skipt um heita­vatns­mæla hjá honum fyr­ir ör­fá­um árum.

Að mati Árna er upp­setn­ing snjall­mæla meiri­hátt­ar forsendubreyting á viðskipta­sam­bandi og slíku sé ekki hægt að þvinga upp á fólk ein­hliða.

„Veit­um tókst ekki að sýna fram á skyldu mína til að taka við snjall­mæl­um og í síðustu skila­boðum Veitna seg­ir því: „Veit­ur hafa því frestað upp­setn­ingu hjá þeim sem vilja alls ekki taka á móti þeim.“

Segir að snjallmælarnir séu Trójuhestar

Árni á nú allt eins von á því að væntanlega verði farið í að styrkja laga­grunn­inn, þannig að hægt verði að setja upp snjall­mæla í lög­reglu­fylgd.

En af hverju er hann á móti þessum snjallmælum? Árni segir í grein sinni:

„Snjall­mæl­arn­ir eru Tróju­hest­ar. Þeir eru tákn­mynd alls þess sem miður hef­ur farið í orku­mál­um okk­ar á und­an­förn­um miss­er­um. Þeir eru for­senda markaðsvæðing­ar ork­unn­ar. Höf­um við beðið um þessa markaðsvæðingu? Við eig­um ork­una, hún er fram­leidd í okk­ar virkj­un­um og leidd um lagna­kerfi sem við eig­um líka. Markaðsvæðing­in felst sem sagt í því að við (fólkið í land­inu) selj­um siðblind­um hrun­verj­um á am­feta­míni ork­una í heild­sölu, til þess eins að kaupa hana af þeim aft­ur á upp­sprengdu verði,“ segir hann meðal annars og bætir við að snjallmælavæðingin sé ekki til þess að spara okkur að lesa af mælum.

„Snjall­mæla­væðing­in er ekki „eðli­leg“ end­ur­nýj­un mæla. Þá væru snjallmælar sett­ir upp í stað hinna jafnóðum og end­ur­nýj­un­ar er þörf á löng­um tíma. Nei, það ligg­ur á að keyra þessa millj­arðafram­kvæmd í gegn, helst án umræðu á sem skemmst­um tíma, því þegar all­ir eru komn­ir með snjall­mæla verður kátt í höll­inni og „markaðsvæðing­in“ get­ur haf­ist fyr­ir al­vöru. Millj­arðarn­ir, kostnaður­inn við mæla­skipt­in, eru fjár­fest­ing sem markaðsöfl­in ætla sér að ná marg­falt til baka, og sannið til, þess verður ekki langt að bíða, því markaðsöfl­in sem maka krók­inn á ork­unni okk­ar hafa litla þol­in­mæði að bíða eft­ir gróðanum. Stönd­um sam­an – stöðvum þessa þvælu. Strax.“