Reykjanes bað Ara Trausta Guðmundsson þingmann Vinstri grænna að svara eftirfarandi spurningum.
Fyrir liggur að ekkert auka fjármagn verður sett í lagfæringar á Reykjanesbraut eða Grindavíkurveg á þessu ári. Fleiri vegi á Suðurnesjum þarfnast mikilla endurbóta. Er hægt að sætta sig við að þessi fjölfarnasti ferðamannastaður landsins þurfi áfram að bíða?
Spurningin er ekki skýr. Er hér átt við Suðurnesin í heild sem fjölsóttan ferðamannastað? Raunar skiptir svo sem ekki máli hvað átt er við því svarið er nokkuð ljóst hvað svæðið varðar: Allir meginvegir á Reykjanesskaga standast ekki kröfur um gæði og öryggi, nema helst að stór hluti Suðurstrandarvegar nái því máli. Milljarða vantar til viðgerða, breikkunar, tvöföldunar eða 2+1 lausnar o.s.frv. VG sem stjónarandstöðuflokkur nær ekki að breyta áherslum eða ákvörðunum núverandi ríkisstjórnar en lagði fram í kosningastarfinu viðbótaráætlun um hvernig framfylgja mætti samgönguáætlun sem samþykkt var haustið 2016. Nú leggur VG meðal annars til fjáröflun upp á 1-2 milljarða með því að leggja fram frumvarp um hækkun á bensín- og olíugjaldi (um 7-8 kr. á lítra) en sá gjaldstofn verður að ganga til vegaframkvæmda skv. lögum þar um. Sennilega verður frumvarpið fellt. Veruleg viðbót í vegakerfið á öllum Reykjanesskaga fæst varla á meðan núverandi ríkisstjórn ræður för.
Misserum saman hefur verið rætt um að innheimta gjald af þeim mikla fjölda erlendra ferðamanna sem kemur til landsins til að standa undir hluta kostnaðar við uppbyggingu vegakerfis og aðstöðu á fjölförnum ferðamannastöðum. Rætt hefur verið um ferðamannapassa, vegatolla, hækkun á gistináttaskatti, komugjöld o.fl. en ekkert gerist. Hvaða leið vilt þú fara?
Engin ein leið er fyrir hendi en við í VG höfum nefnt t.d. að gistináttagjald verði hlutfallstala af gistiverði, ekki föst tala (300 kr.), að komugjöld verði innheimt (t.d. 1.500 kr. – um það var lögð fram breytingartillaga við fjárlög en felld) og að bílastæðagjöld geti bætt úr ýmsum ágöllum. Aðalatriðið er þó að skoða og ákvarða með hvaða hætti ferðaþjónustan sem höfuðatvinnugrein skili meiru en nú gerist til félagslegu umbótanna á vegakerfinu, jafnt sem flugvöllum, á heilbrigðiskerfi jafnt sem löggæslu og á landvörslu jafnt sem innviðauppbyggingu á ferðamannastöðum og – svæðum. Samhliða þessu verður að meta þolmörk út frá sjálfbærni og beita virkri aðgangsstýringu. Hvorki fjölmargir staðir, svæði né landið allt þolir nema tiltekinn fjölda ferðamanna. Um er að ræða auðlindanýtingu sem kallar á verndun og stýringu líkt og í öðrum atvinnugreinum, t.d. sjávarútvegi.
Eldri borgarar eru hvattir til þátttöku í atvinnulífinu t.d. með því að taka að sér hlutastarf. Á sama tíma eru frítekjumörk sett í 25. Þúsund krónur á mánuði. Eftir það verður 45% skerðing á greiðslum frá TR, þannig að viðkomandi heldur eftir skatta aðeins um 30% launanna.
Er þetta ásættanlegt?
Nei það er það ekki og því verður að breyta, reyndar eins og öllu bótakerfi aldraðra jafnt sem öryrkja. Til þess þurfa félagshyggjuflokkar að ráða för.