Axel Helgason var kjörinn formaður á síðasta aðalfundiLandssambands smábátaeigenda. Hann segir að aðdragandi framboðs síns hafi veriðskammur . Axel hefur gert út á grásleppu á innanverðum Breiðafirði frá árinu2004 á sínum bát, Sunnu Rós SH-123, þegar fjölskyldan keypti stóra eyju,Efri-Langey, og byggði upp aðstöðu þar til að vera í faðmi Breiðafjarðar allavertíðina. Grásleppuvertíðin var af hálfu sjávarútvegsráðherra lengd í 46 daga,lýkur á misjöfnum tíma eftir svæðum, t.d. á Breiðafirði 14. ágúst, en hverniglíst Axel á þá ákvörðun?
,,Mér líst ekki vel á þá ákvörðun né hvernig hún vartekin. Bæði kom hún of seint eftir aðstór hluti grásleppusjómanna hafði lokið veiðum og tekin að ósk dótturfélagsstærsta útgerðarfélags Íslands, HB Granda með rökstuðningi sem á sér ekkifordæmi, að það vantaði hrogn upp í sölusamninga Í dag fást 190 krónur/kg fyrir óskornagrásleppu og vegna skorts á grásleppuhrognum á markaði á ég ekki von á aðverðið lækki. Sögulega séð er þetta gottverð í evrum, rúm 40% hækkun milli ára, en í fyrra var meðalverðið um 150krónur/kg. Þegar grásleppuvertíðinnilýkur hjá mér taka við 4 vikur á skrifstofunni áður en ég byrja makrílveiðar íbyrjun ágústmánaðar sem stendur í um 6 vikur. Makrílinn hef ég nær eingöngu sótt við Reykjanesið,“ segir Axel.
Sjómannadagurinn er 11. júní nk.Heldur þú sérstaklega upp á daginn eða hefur hann misst að einhverju leytigildi sitt sem baráttudagur fyrir bættum launum og aðstöðu?
,,Ég held ekki sérstaklega upp á hann og er stundum sá einisem hefur brotið þá hefð á grásleppunni á Breiðafirði að halda upp á sjómannadaginn.Tel að dagurinn haldi gildi sínu og skil vel þá sem vilja halda honum í þvíhorfi sem verið hefur, en ég velti því fyrir mér hvort ekki sé hægt að koma áeinhverju öðru fyrirkomulagi á þessum degi. Kannski hefur verið vikulöng brælafyrir sjómannadaginn, þá lagast veðrið, og þá dregin upp grásleppunetin ogtekið frí í framhaldi af landlegu.“
Hver eru helstu baráttumálLandssambandsins um þessar mundir?
„Reyna að vinna að og bæta þessi kerfi sem viðsmábátaeigendur erum í með grásleppu, makríl,, strandveiðar, aflamark ogkrókaaflamark og menn geti haft þokkalega góða afkomu. Það þarf að vera hagkvæmara fyrir þá sem eruá strandveiðum að sækja aflann á styttri tíma sem hentar þeim landshluta semþeir eru í. Það væri mjög ákjósanlegt aðbyrja strandveiðarnir í mars/apríl á suðvestursvæðinu. Landssambandið vann hörðum höndum að því aðfá þessi rúm 4% sem smábátaflotinn hefur í makrílveiðum, en um 140 bátar fenguúthlutun en aðeins um 40 bátar hafa grundvöll til þess að fara á makrílveiðar íljósi þess hvernig verðið á makríl hefur verið lækka og veiðiheimildirnar oflitlar hjá þorra báta sem eru með búnað til veiðanna.“
Nokkrir smábátasjómenn hafa sagt sigúr Landssambandi smábátaeigenda. Gerir þú þér vonir um að þessir aðilar komiaftur í sambandið?
,,Ég vona að menn sjái að sér og komi aftur og geri sér greinfyrir því í hvaða stöðu smábátaútgerðin væri í dag ef Landssambandsins hefðiekki notið við og hugsi til baka og sjái hvað hefur áunnist frá því að LS varstofnað fyrir rúmum 30 árum. Ég bið mennum að ímynda stöðuna eftir nokkur ár efLandssambandið yrði lagt niður í ár. Það er sífellt verið að herja á okkur áöllum vígstöðum, sífellt verið að þrengja að smábátaútgerð. Smábátaútgerð erumhverfisvænasta útgerðarformið og við vitum að margir fiskkaupmenn erlendisvilja engan fisk nema línufisk vegna ferskleikans og í því felast stórtækifæri,“ segir Axel Helgason formaður LS.
