Samkvæmt frétt sjónvarpsins í gærkvöldi riðar bankakerfið hugsanlega til falls vegna gjaldeyrislána. Í dag verður í Héraðsdómi kveðinn upp stefnumarkandi dómur í þessum málum – sem á svo líklega eftir að fara til Hæstaréttar.
Í fréttinni var sagt að bankakerfið kynni að verða fyrir skelli upp á 350 milljarða króna. Bankarnir færu niður fyrir lögboðin eiginfjármörk nema ríkið dældi inn í þá peningum. Kröfuhafar Glitnis og Kaupþings myndu líta á þetta sem forsendubrest í samningum um að taka banka upp í kröfur. Minna fengist upp í Icesave skuldina. Þetta þýðir þá væntanlega hærri skattbyrði.
Þetta gæti semsagt orðið hið versta mál. En eins og oft er á Íslandi er svo erfitt að vita hverju á að trúa – hvaðan upplýsingar koma og hversu ábyggilegar þær eru. Og hvað þá með tug- eða hundruð milljarða lán sem hafa verið eða verða felld niður á útrásarvíkinga – hafa þau ekki svipuð áhrif? Hvað með fimmtíu milljarðana hans Magnúsar Kristinssonar?
En þetta er viðkvæmt mál.
Einn bankanna býður skuldara sem ég þekki – hann er með gjaldeyrislán – að borga nú um mánaðarmótin sem nemur 5000 krónum af hverri milljón sem hann skuldar. Fyrir skuldarann er þetta mikil breyting – afborgun af tuttugu milljón króna skuld er þannig hundrað þúsund krónur.
Þetta er varla til frambúðar – en ef niðurstaðan verður sú að ekki megi reikna gengislánin með einhverjum hætti upp á nýtt mun skuldabyrði þessa manns léttast eins og töfrasprota hafi verið veifað. Og hvað segja þá þeir sem sitja uppi með verðtryggð lán og þurfa að borga af þeim næstu áratugina og sitja jafnvel uppi með bíla sína og húseignir vegna þessa?
Merkilegur er líka sá angi málsins að það eru fyrirtækin sem geti grætt mest á þessari breytingu – og þá einkum sjávarútvegsfyrirtækin.