Útlit er fyrir að fasteignamarkaðurinn glæðist að nýju á næsta ári og horfur eru á að markaðurinn taki við sér með haustinu. Þetta sagði Ólafur Sindri Helgason, yfirhagfræðingur Íbúðalánasjóðs, í erindi sínu á Húsnæðisþingi Félagsmálaráðuneytisins og Íbúðalánasjóðs sem haldið er á Hilton hóteli í dag.
Í erindi sínu fór Ólafur yfir stöðuna á fasteignamarkaðnum og benti á að þar væru ýmis atriði sem bentu til þess að nokkuð hefði hægt á. Mikil eftirspurn hefði verið eftir húsnæði með tilheyrandi verðhækkunum. Þannig hefði fasteignaverð á árunum 2016-18 hækkað langt umfram kaupmáttaraukningu.
Airbnb-eignir á sölu
Ólafur sagði að nú væri staðan þannig að erfiðara væri að selja. Þannig sýndu tölur að íbúðir væru of dýrar til þess að efnaminna fólk réði við að kaupa og þá seldust eignir í áberandi meiri mæli undir ásettu verði. Þá hefði tekið lengri tíma að selja en oft áður.
Hins vegar væru fjölmargar eignir að koma inn á markaðinn. Talning Samtaka iðnaðarins sýni að von væri á 7500 íbúðum í nýbyggingum á næstu þremur árum. Þá væri vaxandi tilhneiging að íbúðir sem áður hafi verið í útleigu hjá Airbnb leituðu á fasteignamarkaðinn og í langtímaleigu.
Um horfurnar benti Ólafur Sindri á að fólksfjölgun yrði yfir langtímameðaltali á næsta ári, og að þjóðin væri að eldast. Einnig benti hann á að vextir hefðu lækkað. En á móti sýndi sig að mikið væri að draga úr útlánum banka til útlánakaupa. Þannig hefði orðið 4% samdráttur í útlánum banka í ár, eftir 11% aukningu árið á undan.
Eðlilegt að leita jafnvægis
Ólafur Sindri sagði eðlilegt að hagkerfið og fasteignamarkaðurinn leiti jafnvægis eftir mikla uppsveiflu og verðhækkanir undanfarin misseri. Mælingar sýndu að væntingar væru bjartsýnni, verðbólga hefði hjaðnað og væntingar væru nú í samræmi við markmið.
Enda þótt ferðamönnum hafi fækkað, fólki fjölgað á atvinnuleysisskrá og hagvaxtarhorfur færu lækkandi í helstu viðskiptalöndum Íslands, mætti búast við töluverðum viðsnúningi í hagvexti hér á landi strax á árinu 2020. Þá sýndu nýjustu tölur að mögulega væri fasteignamarkaðurinn að glæðast.
„Það er því engin ástæða til að örvænta,” sagði Ólafur.
