Ef það er einhver íslensk bók sem verðskuldar að vera kölluð jólabók þá er það Aðventa eftir Gunnar Gunnarsson. Bókin gerist á jólaföstu og byggir á raunverulegum atburðum. Fjallamaðurinn Benedikt Sigurjónsson var frægur fyrir eftirleitir sínar fyrir jól og hafði þá með sér hundinn Leó og forystusauðinn Eitil.

Aðventa byggir á frásögn eftir Þórð Jónsson sem birtist í tímaritinu Eimreiðinni. Þar sagði frá svaðilför sem farin var í desember 1925. Hópur manna fór á fjöll austan lands til að finna kindur, einn þeirra var Benedikt Sigurjónsson, kallaður Fjalla-Bensi, hann var þaulreyndur í ferðum um öræfin. Í grein Þórðar er rakið hvernig Benedikt verður einn eftir uppi á fjöllum, lendir í miklum hrakningum á Mývatnsöræfum en kemst aftur til byggða á öðrum degi jóla.

Gunnar Gunnarsson mun hafa lesið frásögnina úti í Danmörku. Hún kom fyrst út á þýsku 1936, á dönsku 1937 og á íslensku 1939 í þýðingu Magnúsar Ásgeirssonar. Hún seldist í stórum upplögum, til dæmis var hún valinn í Book of the Month Club í Bandaríkjunum 1941 og var þá gefin út í fimm hundruð þúsund eintökum. Það hefur svo myndast sú hefð að Aðventa er talin jólasaga – hún er lesin í útvarp hér fyrir hver jól rétt eins og Passíusálmarnir eru lesnir fyrir páska.

Fjalla-Bensi andaðist 1946. Ljósmyndin af honum hér efst á síðunni er mögnuð. Hana tók Bárður Sigurðsson ljósmyndari árið 1926. Að baki er tjald með mynd af Mývatnssveit en í forgrunni eru Benedikt, klæddur í útivistarbúning þess tíma, hrúturinn Eitill og hundurinn Leó, hinir tryggu förunautar hans.

Kristján Frímann Kristjánsson tjáir mér að leiktjaldið sé málað af Freymóði Jóhannssyni. Bárður ljósmyndari reisti sér býli á Höfða í Mývatnssveit, en fluttist svo til Akureyrar. Hann lést 1937 eftir langvinnan heilsubrest. Kristján segir um Bárð:

„Bárður Sigurðsson var listhneigður maður, eins og myndir hans bera með sér. Mest tók hann af mannamyndum, eftir pöntun, en aðrar eru sprottnar af áhuga hans: merkar myndir af fólki við vinnu og í frístundum, af bæjum og mönnum á hestbaki. Þar var Þingeyingurinn að mynda sveitunga sína – þessar myndir opna dyr inn í horfinn heim.“

.