Heimir skrifar grein sem birtist á vef Vísis í morgun þar sem hann gerir ferðakostnað barna í íþrótta- og tómstundastarfi á landsbyggðinni að umtalsefni. Bendir hann á að framlag ríkisins hafi ekki fylgt verðlagi og hafi því rýrnað umtalsvert.
ÍSÍ heldur utan um Ferðasjóð íþróttafélaga en úr sjóðnum er úthlutað styrkjum vegna kostnaðar við ferðir þeirra sem íþróttir stunda.
Heimir nefnir að ÍSÍ hafi bent á að framlag úr ríkissjóði til ferðasjóðsins hafi ekki fylgt verðlagi og farið fram á að úr því verði bætt. Hann birtir svo dæmi máli sínu til stuðnings um hvernig sjóðurinn hefur þróast frá árinu 2019.
„Á árinu 2019 var úthlutað 127 milljónum króna úr sjóðnum en alls bárust 264 umsóknir um styrki vegna 2.928 ferða á styrkhæf mót innanlands í 23 íþróttagreinum. Heildarupphæð umsókna var 492.199.559 kr. samkvæmt upplýsingum á heimasíðu ÍSÍ.
Árið 2023 var úthlutað 123,9 milljónir króna en það ár bárust sjóðnum 243 umsóknir um styrki vegna 2.949 ferða í 25 íþróttagreinum. Heildarupphæð umsókna var 653.006.285 kr. en umsækjendur skrá einungis beinan ferðakostnað í umsóknir, ekki gistingu eða uppihald. Þess má geta að skráður gistikostnaður, sem er valkvæð skráning í umsóknir til sjóðsins, var ríflega 97 milljónir króna.“
Heimir segir að úthlutunarfé úr Ferðasjóði íþróttafélaga hafi því lækkað um 3,1 milljón króna á sama tíma og sótt er um rúmlega 160 milljón krónum meira en fjórum árum áður.
„Og hér er ekki tekið tillit til verðlagsþróunar en vakin skal athygli á því að á árunum 2019-2023 var meðalverðbólga á Íslandi um 5,6% og fór nær 10% þegar verst lét. Hér er því um talsverða rýrnun á ferðasjóðinum að ræða,“ segir hann.
Heimir segir að öflugt íþrótta- og tómstundastarf sé einn af hornsteinum hvers samfélags og jákvæð áhrif þess á heilbrigði æskunnar verði seint ofmetin.
„Ferðakostnaður íþrótta- og tómstundafélaga á landsbyggðinni er í mörgum tilvikum ansi þungur baggi að bera og eru dæmi um að ferðakostnaður hjá fjölskyldu með tvö börn í tveimur íþróttagreinum sé á milli 700-800 þúsund ári. Þar við bætast æfingagjöld, þannig að samanlagður kostnaður fjölskyldunnar í þessu dæmi nemur líklega um eða yfir einni milljón króna. Svo íþyngjandi er ferðakostnaður ungra iðkenda á landsbyggðinni að þau eru sum hver byrjuð að sleppa sumum ferðum og alls ekki allar fjölskyldur með börn á aldrinum 11-14 ára hafa ráð á því að leyfa þeim að stunda fleiri en eina íþróttagrein eða taka þátt í því tómstundastarfi sem hugur þeirra stendur til.“
Heimir segir að rýrnun Ferðasjóðs íþróttafélaga leggist þyngst á fólkið sem býr utan höfuðborgarsvæðisins og því sé óhætt að fullyrða að hér sé einfaldlega um ósanngjarnan landsbyggðarskatt að ræða.
„Brýn þörf er á því að ríkið, sveitarfélög og fyrirtæki taki höndum saman í samstilltu átaki um að styðja við bakið á íþrótta- og tómstundarfélög í þessum vanda. Ríkið þarf að ríða á vaðið og hækka framlög í Ferðasjóð íþróttafélaga og það strax á næsta ári,“ segir hann.
Heimir tekur ágætlega í hugmyndir þess efnis að íþróttafélögum verði veittur svokallaður loftbrúarstuðningur sem gæti lækkað flugfargjöld fyrir iðkendur um 40%.
„Það væri einnig gott fyrsta skref. Öll hljótum við að vera sammála um að endalausar fjáraflanir ungs íþróttafólks og fjölskyldna þeirra á samskiptamiðlum eru engin framtíðarlausn. Ísland hlýtur að geta boðið upp á betri leiðir til að byggja upp heilbrigða æsku – framtíð þessa lands.“
