Arnar Þór Stefásson, hæstaréttarlögmaður, segir að lögreglan hafi farið inn á háskalegar braut er hún krafðist þess að verjandi eins grunaðs manns í Rauðagerðismorðmálinu yrði tekinn til yfirheyrslu hjá lögreglu.

Steinbergur Finnbogason var lögmaður Antons Kristins Þórarinssonar, eina Íslendingsins sem setið hefur í gæsluvarðhaldi vegna málsins, en Anton er núna í farbanni. Krafa lögreglunnar um  að Steinbergur yfir yfirheyrður var samþykkt í bæði Héraðsdómi og Landsrétti. Leiddi þetta til þess að Steinbergur var settur af sem verjandi Antons.

Lögreglan krafðist þess að Steinbergur bæri vitni á grundvelli þess að hann hefði vitneskju um málið sem hann hefði fengið áður en hann varð lögmaður Antons í málinu.

Arnar var hins vegar lögmaður Steinbergs í afsetningarmálinu. Hann fer yfir málið í grein í Morgunblaðinu í dag og gerir þar grein fyrir mikilvægu hlutverki verjenda sakborninga. Hann segir:

„Allir, þ.m.t. hinir ótíndustu krimmar og ómenni, eiga rétt á vörn í sakamáli. Hefur það verið talið einn af grunnþáttum þess að réttarhöld geti talist sanngjörn. Þannig gættu Ísraelsmenn þess, og lögðu áherslu á, þegar þeir réttuðu yfir nasistanum Adolf Eichmann í löngum og ítarlegum réttarhöldum í Jerúsalem 1961 að honum væri liðsinnt af verjanda sem hann valdi sér sjálfur. Eichmann valdi þýskan lögmann, Robert nokkurn Servatius. Ísraelsmenn hefðu getað afgreitt Eichmann með mun snaggaralegri hætti en þeir gerðu og þótt verulega hafi verið á brattann að sækja fyrir Eichmann í réttarhöldunum naut hann a.m.k. liðsinnis verjanda. Þá er þekkt að norski fjöldamorðinginn Anders Behring Breivik var með verjanda í réttarhöldunum yfir honum á sínum tíma.“

Arnar segir mikilvægt að verjandi verði ekki samsamaður með sakborningi eða brotum hans þó að hann taki að sér að gæta hagsmuna sakbornings og draga fram það sem gæti orðið honum til varnar. Þá segir hann brýnt að verjandi geti ávallt gætt trúnaðar um það sem fer á milli hans og sakborningsins. Því sé afar vafasamt að lögregla setji verjanda af nema að fyrir því séu brýnar ástæður. Síðan segir hann:

„Nýverið fékk lögregla verjanda settan af í alvarlegu morðmáli sem er til rannsóknar hérlendis. Var krafan á því reist að verjandinn væri vitni í málinu en ekki á öðrum grundvelli. Þannig var því ekki haldið fram af lögreglu að hann hefði brotið af sér í starfi. Um mánuður er liðinn frá því lögregla vildi gera verjandann að vitni og fékk hann settan af á þeim grundvelli, og það þrátt fyrir þá þagnarskyldu sem á honum hvílir. Skýrslutaka yfir verjandanum mun hins vegar enn ekki hafa farið fram.“

Arnar segir að þarna hafi lögreglan farið inn á háskalega braut enda sé staða verjandans og trúnaðarskylda hans afar mikilvægir þættir í réttarríkinu. Í lok greinarinnar segir hann:

„Ljóst er að dómi þess sem þetta ritar, og sem gætti hagsmuna umrædds verjanda í afsetningarmálinu, að lögregla er hér komin inn á háskalega braut, svo ekki sé dýpra í árinni tekið, vegna stöðu og mikilvægis verjenda í réttarríkinu sem og þeirrar þagnarskyldu sem á þeim hvílir. Of víðtækar heimildir lögreglu í þessa veru vega að grunnþáttum réttarskipunarinnar og því jafnvægi sem verður að vera milli sóknar og varnar í sakamálum.“