Jón Ívar Einarsson, prófessor við læknadeild Harvard-háskóla í Boston telur svonefnda bóluefnapassa ekki líklega til árangurs í baráttunni við faraldur COVID-19. Líklegra sé að slíkt dragi úr vilja fólks til að láta bólusetja sig auk mismuni slíkir passar fólki og séu til þess fallnir að kúga fólk til að þiggja lyf gegn eigin samvisku og „grafa þannig undan frelsi fólks til að ráða yfir eigin líkama og heilsu“ og engar gæðarannsóknir hafi sýnt fram á að notkun slíkra passa beri árangur í baráttunni við veiruna.
Þetta kemur fram í grein sem hann ritar ásamt Erling Óskari Kristjánssyni, vefstjóra kofid.is og birtist í Morgunblaðinu í dag.
„Eftir tæplega tvö ár af takmörkunum og frelsisskerðingu eru margir farnir að sýna merki langþreytu. Fólk venst aðgerðunum og fær æ róttækari hugmyndir um hvernig megi hefta útbreiðslu veirunnar og draga úr álagi af heilbrigðiskerfinu, í von um að endurheimta eðlilegt líf – fyrir sig sjálft,“ segir í greininni.
Þar er rakið að nú sé farið að ræða að taka hér á landi upp svokallaða bóluefnapassa líkt og tíðkist erlendis þar sem farið er að krefjast þess að fólk framvísi vottorði um að vera fullbólusett ti að mega sækja viðburði, bari og þess háttar.
Þeir Jón og Erling telja slíkt fyrirkomulag ótækt og til þess fallið að mismuna fólki og grafa undan jafnvægisreglunni, einni undirstöðu vestrænna samfélaga.
„Þeim er ætlað að kúga fólk til að þiggja lyf gegn eigin samvisku og grafa þannig undan frelsi fólks til að ráða yfir eigin líkama og heilsu. Þeir eru notaðir til að skerða rétt fólks til að afla sér menntunar og vinna fyrir fjölskyldu sinni. Allt þetta vegna veiru sem er nú með dánartíðni um eða undir 0,1%.“
Jón og Erling segja því haldið fram að óbólusettir séu líklegri til að smita, bera smit, leggjast inn á sjúkrahús og að þeir dvelji þar lengur að jafnaði. En í greininni fara þeir yfir að engar hágæða rannsóknir hafi sannað slíkar fullyrðingar.
Þvert á móti megi líta svo á að meiri hætta sé á að bólusettir smiti aðra óafvitandi þar sem þeir finni síður fyrir einkennum.
„Ástæðan gæti verið sú að bólusettir fari síður varlega því þeir telji sig vel varða fyrir smiti, og þegar þeir sýkjast séu þeir ólíklegri til að finna fyrir einkennum, gæti sín því síður og dreifi smiti í meira mæli.“
Eins sé ekki vitað almennilega hver langtímavirkni bóluefna sé en athugunarrannsóknir bendi til þess að virkni þeirra snarminnki á aðeins nokkrum mánuðum.
„Er réttmætt að kenna óbólusettum um faraldurinn þegar virkni bóluefnanna er svona óljós?“
Jón og Erling segja að ekki sé sannað að bóluefnapössum takist að ná markmiði sínu – að draga úr smitum. Þvert á móti sé ýmislegt sem bendi til þess að þeir dragi úr vilja fólks til að láta bólusetja sig og dragi sömuleiðis úr trausti fólks til heilbrigðisyfirvalda og stjórnvalda.
„Enda eiga neikvæðir hvatar það til að hafa öfug áhrif. Ástandið hefur ekki batnað í þeim löndum sem hafa farið þessa leið.“
