Útvarpsmaðurinn Ívar Halldórsson segir farir sínar og 22 ára dóttur sinnar ekki sléttar eftir að þau fóru til Bandaríkjanna fyrir skemmstu. Ívar segir að dóttir hans hafi lent í miður skemmtilegri uppákomu í Flugstöð Leifs Eiríkssonar.
Þetta segir Ívar í pistli sem birtist á Vísi í morgun.
„Hvað er eiginlega að?! Hvernig má það vera að íslenskur háskólamenntaður ríkisborgari sem er búsettur á Íslandi, í fullri vinnu sem hugbúnaðarverkfræðingur og hefur búið í íslensku samfélagi í 18 ár ásamt íslenskri fjölskyldu sinni fái hótanir á heimavelli; annars vegar hálfgerða dauðahótun á leið úr landi og hins vegar hótun um brottvísun úr landi við heimkomu frá Bandaríkjunum?!,“ segir Ívar í byrjun pistilsins.
Forsaga málsins er sú að hann fór í vikuferð til Bandaríkjanna með dóttur sinni sem er 22 ára. Hún er fædd í Bandaríkjunum en bæði með íslenskt og bandarískt vegabréf. Ívar segir að hún hafi verið búsett á Íslandi frá árinu 2000 en þegar ferðin var bókuð notaði hún bandaríska vegabréfið.
„Af gefinni reynslu vil ég meina að það sé öruggara fyrir amerískan ríkisborgara á leið til Bandaríkjanna að nota ameríska vegabréfið sitt – svona til að forðast óþarfa yfirheyrslur frá amerískum landamæravörðum. Þeir eru miserfiðir og við gátum alveg ímyndað okkur að þeir myndu gera athugasemd við það ef dóttir mín notaði íslenska vegabréfið sitt þegar hún á amerískt vegabréf. Þá gæti grunað að hún væri eitthvað að reyna fara á bak við þá. Þeir sem hafa lent í úrillum amerískum landamæravörðum vita nákvæmlega hvað ég á við. Gæti sjálfur sagt ykkur sögur ljótar, en geri það ekki í þessum pistli,“ segir Ívar.
Hann segir að þegar þau fóru í gegnum vegabréfaeftirlitið á Keflavíkurflugvelli hafi dálítið óvænt gerst.
„Ég fór reyndar vandræðalaust í gegn á mínu íslenska vegabréfi enda alíslenskur í alla staði. Dóttir mín þurfti að fara í aðra röð en ég, vegna þess að hún var með amerískt vegabréf. Hún flaug þó ekki eins mjúklega yfir íslensku landamærin eins og ég. Það má eiginlega segja að hún hafi brotlent á kvenkyns landamæraverði í vegabréfseftirlitinu,“ segir Ívar sem fer svo yfir atburðarásina.
„Konan leit á amerískt vegabréf dóttur minnar og spurði hvort hún væri með íslenskt vegabréf. Dóttir mín segist eingöngu vera með ameríska vegabréfið sitt enda var það eina vegabréfið sem hún notaði við bókun ferðarinnar, báðar leiðir. Þá lætur konan fjögur orð flakka sem gleymast seint: „Dagar þínir eru taldir!“, og bætir við: ”Það verður fylgst með þér í Bandaríkjunum!“ Það er óhætt að segja að dóttur minni hafi brugðið við þetta, enda ekki á hverjum degi sem að þjónustuaðili fyrirtækis segi manni að maður sé dauðans matur!“
Ívar segir að hann og dóttir hans hafi reynt að kippa sér ekkert upp við þetta, tilgangur ferðarinnar væri að hafa gaman og ef einhver vildi fylgjast með þeim væri það svo sem í lagi.
„En þessi fjögur orð: „Dagar þínir eru taldir“, héldu þó áfram að bergmála í huga dóttur minnar. Það er óhætt að segja að það að fá eins konar dauðahótun frá íslenskum landamæraverði er ekki það fyrsta sem að íslenskur ríkisborgari á von á að fá í veganesti frá samborgurum sínum á heimavelli.“
Ívar segir að þegar þau feðgin komu til Bandaríkjanna hafi kveðið við annan tón hjá landamæravörðum. Enginn setti spurningarmerki við að dóttir hans notaði annað vegabréf en hann og upplifunin við bandarísku landamærin hafi verið einstaklega ljúf. Þau nutu svo ferðarinnar í Bandaríkjunum og bætir við að engir skuggalegir menn í svörtum bílum hafi sést fylgjast með þeim. En þar með er ekki öll sagan sögð því Ívar segir að annað hafi beðið þeirra þegar þau komu heim til Íslands.
„Íslenskir landamæraverðir voru með annað „tromp í erminni“….
Þegar við vorum lent hér heima lá leið okkar í gegnum íslenska vegabréfaeftirlitið á ný. Við máttum ekki fara í gegn á sama stað í þetta skiptið heldur. Ég flaug aftur í gegn með íslenska vegabréfið mitt. Það var hins vegar önnur landamæraverja sem tók á móti dóttur minni og ákvað að gera henni lífið leitt. Ég þurfti að bíða þó nokkra stund eftir henni á meðan sú einkennisklædda var að „bjóða hana velkomna heim“.“
Ívar segir að dóttir hans hafi verið beðin um að sýna vegabréfið sitt. Dóttir hans hafi gefið sömu svör og áður, þessi stutta vikuferð hafi verið skjalfest með ameríska vegabréfinu.
„Þá sagði konan að ef dóttir mín hefði ekki samband við sýslumann sem skjótast gæti henni verið vísað úr landi innan nokkurra vikna! Dóttir mín kom vægast sagt skelkuð til mín eftir þessar móttökur íslensku landamæraverjunnar, dauðhrædd um að nú yrði henni bráðum hent úr landi.“
Ívar segir að „þessi ófagmannlega landamæravarsla sé með öllu óásættanleg“ og bætir við að svo virðist vera sem íslensk yfirvöld séu farin að sjá „fleiri drauga í okkar fáu hornum hérlendis en hin oft griðalausu bandarísku yfirvöld“.
„Dóttir mín var með önnur hefðbundin og löggild íslensk skilríki til að sanna að hún er ekki föðurlandssvikari, glæpamaður eða ólöglegur innflytjandi. Þegar maður kaupir ferð og fer í öllu eftir kröfum þeim sem eru gerðar til manns í skráningar- og upplýsingaferlinu á netinu á maður ekki að vera niðurlægður í eigin landi og krafin um skilríki sem koma ferðinni ekkert við!“
Ívar endar pistilinn á þeim orðum að svo virðist vera sem einhver brotalöm sé í ferli landamæravörslunnar sem gerir ekki ráð fyrir að íslenskir ríkisborgarar, með búseturétt á Íslandi, geti verið með tvöfaldan ríkisborgararétt án þess að lenda í útistöðum við landamæraverði.
„Það er einhver glufa í kerfinu hérna. Ég hvet þá sem hafa yfirumsjón með landamæravörslu hérlendis að skoða þessi mál af fagmennsku og koma í veg fyrir að íslenskir ríkisborgarar finni sig óvelkomna og óörugga í eigin heimalandi.“