„Við getum gengið fram af okkur án þess að vita það”
„Í morgun upplifði ég í erfiðustu lífsreynslu sem ég hef lent í. “Þetta segir Ellen Ýr Gunnlaugsdóttur en maðurinn hennar, Jóhann Már Kristinsson, var á dögunum hætt kominn eftir að hann ofgerði sér. Ellen og Jóhann, sem eru búsett á Dalvík, vilja vekja athygli á þessari óhugnanlegu lífsreynslu þar sem þau grunar að margir gætu verið í svipaðri stöðu og Jóhann án þess þó að átta sig á því.
„Í raun er hægt að segja að Jói hafi verið að drepa sig á allt of mikilli vinnu, hörku, og skóla,” segir Ellen en Jóhann er í þremur vinnum og námi auk þess sem þau eiga tæplega átta mánaða dóttur. Þá mætir Jóhann regulega í ræktina en þar hneig hann niður eftir æfingu síðastliðinn fimmtudagsmorgun. 13. apríl. Vikuna á undan hafði Jóhann fundið fyrir mikilli þreytu en líkt og svo oft áður harkaði hann af sér.
„Ég fann áður en ég fór á æfinguna að ég var illa fyrir kallaður. En ég hef verið verri og farið á æfingu. Ég gat samt ekki tekið á því eins og ég hefði óskað. Í síðustu endurtekningunni fann ég hvernig líkaminn lamaðist. Ég hljóp út og hélt að ég væri að fá asmakast. Síðan ældi ég þrisvar sinnum og þá datt mér í hug að ég væri með blóðsykursfall. Hélt ég þyrfti bara að fá eitt Snickers til að koma líkamanum aftur í stand. En svo var alls ekki raunin,“ segir Jóhann sem fann allt í einu fyrir því að fætur hans voru byrjaðir að gefa sig.
Í framhaldinu lagðist hann niður í götuna og fann yfirgnæfandi sársauka um allan líkamann. Svo man Jóhann ekki meira fyrr en hann rankar við sér í sjúkrabíl sem átti að flytja hann til Akureyrar.
Um þessa ömurlegu lífsreynslu segir Ellen. “ Eftir að Jói hneig niður var hann rifinn upp úr jörðinni og settur inn í bíl. Ég hélt við Jóa þegar hann missti meðvitund. Við héldum að við værum að fara að hefja endurlífgun.”
Á meðan á þessu stóð var hringt á Neyðarlínuna og kallað eftir sjúkrabíl. “Ég stóð stjörf, dofin og talaði við manninn á neyðarlínunni sem aðstoðaði okkur við að komast í gegnum þessar mínútur á meðan við biðum eftir lækni og sjúkrabíl.”
Ellen segir að erfiðasta augnablikið hafi verið þegar Jóhann missti aftur meðvitund. “Bringan stóð kyrr. Við fundum engan púls. Maðurinn í símanum spurði hvort hann væri byrjaður að blána. Ef svo væri þyrftum við að hefja endurlífgun. Að lokum tók hann þó aftur við sér.”
Eftir að Jóhann var kominn í sjúkrabílinn hélt hann áfram að detta inn og út úr meðvitundarleysi. Svo óheppilega vildi til að sjúkrabílinn bilaði rétt fyrir utan Dalvík á leið til Akureyrar.
“Það kviknaði í húddinu á bílnum. Svo við urðum stop og þurftum að bíða í 20 mínútur eftir bíl frá Akureyri.”
Jóhann segir skrítið að hugsa til þess að sjúkrabifreiðin, sem er notuð í Dalvík, sé orðin svo gömul að líf sjúklinga gæti verið í húfi. „Þessar auka 20 mínútur sem við þurftum að bíða hefðu getað skipt öllu máli. Hvað ef bílinn hefði verið að flytja einhvern sem, til dæmis, hefði fengið hjartaáfall eða heilablóðfall?“
Á meðan beðið var eftir nýjum sjúkrabíl missti Jóhann ítrekað meðvitund. Á milli vonar og ótta sat Ellen og beið eftir því að ástand hans lagaðist. “Ég skyldi ekkert hvað væri í gangi og hugsaði með mér hvort ég væri ekki örugglega að fara að gifast þessum manni. Já spurningarnar voru vondar og sárar.”
Eftir Jóhann kom á sjúkrahúsið á Akureyri fór honum að líða betur og náði fullri meðvitund. Eftir ótal rannsóknir fundu læknarnir út að það eina óeðlilega í blóði Jóhanns var að koristól, sem er streituhormón, var óeðlilega hátt.
„Ég lenti semsagt á þessum fræga vegg,“ segir Jóhann sem vinnur nú að því að lágmarka streituna í lífi sínu. „Ég held að lærdómurinn sem ég tek út úr þessu er að heilsan er töluvert verðmætari en peningar.
Ellen segir Jóhann vera duglegasta mann sem hún þekkir. Hann fari samt svo lúmskt með það því hann talar aldrei um að það sé mikið að gera hjá honum.
„Hvers virði er það þegar um líf er ræða? Ég held að við séum alltof mörg með óraunhæfar kröfur á okkur sjálf. Við viljum vera í öllu, sinna öllu 150% og yfirhöfuð reyna töluvert meira en líkami okkar leyfir. Ég veit af nýlegu dæmi þar sem maður missti meðvitund og vaknaði ekki aftur.”
Þá segir Ellen að lokum: „Pælið aðeins í þessu. Eins kaldhæðnislega og það hljómar þá getum við gengið fram af okkur sjálfum án þess að vita það. Munið að hvíla. Það þurfa allir svefn og það þurfa allir frí. Pikkið í ykkar fólk ef ykkur finnst það vera að ofgera sér. Það er betra á meðan við getum stoppað það.”
