Er oft hrollur í þér eða er þér stundum kalt á höndum og fótum? Öll finnum við fyrir þessu en í mismiklum mæli þó. Fyrir þá sem finna stöðugt fyrir kulda gæti verið kominn tími á að skoða málið betur því ástæðurnar fyrir kuldanum geta verið margvíslegar.
Holly Phillips er læknir sem skrifað hefur fjölda bækur en hún tók saman fyrir Time-tímaritið nokkrar ástæður þess að fólk finnur fyrir stöðugt fyrir kulda. Holly segir að algengara sé að konur finni fyrir kulda þó margir karlar verði einnig fyrir þessum óþægindum.
Það liggur vissulega í augum uppi að hreyfing kemur hjartanu og blóðinu af stað og það eru lífeðlisfræðileg viðbrögð líkamans að líkamshiti hækki samhliða hreyfingu. Þvert á það sem sumir kynnu að halda er ekki rétt að hætta við að fara á æfingu eða út að labba ef þú finnur fyrir kulda. Holly vísar í rannsókn sem vísindamenn við University of Georgia framkvæmdu, en í henni var fjöldi fullorðinna einstaklinga rannsakaður sem allir áttu það sameiginlegt að vera oftar en ekki kalt, til dæmis á höndum og fótum. Voru þeir látnir hreyfa sig létt þrisvar í viku í tuttugu mínútur í senn. Að sex vikum liðnum fundu viðföng rannsóknarinnar síður fyrir kulda en áður.
Kuldi getur verið fylgifiskur þess að vera of létt eða léttur. Það er staðreynd að líkamsfita virkar eins og einangrunarefni og viðheldur hitanum inni í líkamanum. Að sama skapi ef þú innbyrðir ekki nógu mikla orku hægir líkaminn á brennslunni sem aftur gerir það að verkum að þér verður kalt. Passaðu þig að borða hollan og næringarríkan mat og innbyrða kolvetni, prótein og fitu.
Holly segir að rannsóknir bendi til þess að sífellt fleiri ástundi það sem kallað er ruslsvefn (e. junk sleep). Ruslsvefn er það kallað þegar fólk nær ekki samfelldum svefni í nokkra klukkutíma í senn heldur vaknar oft og iðulega á næturnar. Foreldrar ungra barna þekkja þetta. Svefnleysi eða svefntruflanir geta komið ójafnvægi á líkamann. Holly hvetur fólk til að koma reglu á svefninn og sleppa því að horfa á sjónvarp, símann eða nota spjaldtölvur rétt áður en augun eru lokuð.
Járnskortur getur kallað fram kulda hjá fólki. Holly segir að allt að þriðjungur kvenna glími við járnskort og segir hún að miklar blæðingar geti valdið járnskorti. Besta leiðin til að kanna hvort þú glímir við járnskort er að láta taka blóðprufu.
Ef þér er alltaf kalt gæti ástæðan verið sú að þig skortir B-vítamín. B-vítamín gegnir meðal annars því mikilvæga hlutverki að auðvelda líkamanum að nýta matinn sem þú borðar í orku sem líkaminn gengur fyrir. Meðal þeirra matvæla sem eru rík af B-vítamínum má nefna brún hrísgrjón, hafra og bygg. Þá er fiskur einnig ríkur af B-vítamínum.
Sjaldan er góð vísa of oft kveðin. Það er gríðarlega mikilvægt að drekka vatn, enda er líkaminn að stóru leyti vatn. Að sögn Holly er auðvelt að missa sjónar af því hvort maður hafi drukkið nóg af vökva yfir daginn. Þetta á sérstaklega við þá sem eldri eru. Vökvaskortur getur meðal annars valdið lækkuðum blóðþrýstingi sem þýðir að minna blóð fer út í vöðvana en ella. Þetta getur valdið því að fólk finnur fyrir kulda, fær höfuðverk eða finnur fyrir þreytu. Holly mælir með að fólk drekki vatn á minnst tveggja tíma fresti. Ef þvagið er mjög dökkleitt getur það verið merki um að þú drekkir ekki nóg af vatni.
Ef þú ert með hægvirkan skjaldkirtil getur það valdið kulda. Skjaldkirtilinn gefur frá sér hormón sem kallast þýroxín, en það stjórnar meðal annars efnaskiptum líkamans og örvar niðurbrot fitu svo dæmi séu tekin. Ef skjaldkirtillinn þinn framleiðir ekki nóg af þessu skjaldkirtilshormóni getur það valdið kulda og hrolli og öðrum vandamálum. Ef þú telur þig vera með hægvirkan skjaldkirtil er best að fara til læknis til að fá rétta greiningu.
Þeir sem vilja taka sig á í mataræðinu eiga það til að tileinka sér allt-eða-ekkert lífsstílinn. Með öðrum orðum innbyrða til dæmis nánast bara ávexti eða grænmeti. Það er mikilvægt að hafa í huga að fjölbreytt – en næringarríkt – mataræði er lykillinn að góðum árangri. Þeir sem innbyrða ekki nóg af prótínum geta átt á hættu að finna oftar fyrir kulda en ella. Prótín eru góður orkugjafi fyrir líkamann og það tekur líkamann lengri tíma að vinna úr prótínum en til dæmis einföldum kolvetnum. Fiskur, kjöt, ostur, baunir, mjólkurvörur, hnetur og fræ eru góðir prótíngjafar.
Ef þér er oft kalt á höndum og fótum gæti skýringin verið sú að blóðflæðið í líkama þínum er ekki eins og best verður á kosið. Reykingar hafa slæm áhrif á æðakerfið sem og slæmt mataræði. Til eru matvæli sem hafa góð áhrif á æðakerfið. Bananar eru stútfullir af góðum næringarefnum og þykja góðir fyrir æðakerfið. Þeir eru trefjaríkir, en trefjar hægja á meltingunni og næringarefnin fara hægar út í líkamann en ella.
