„Þjóðbúningasilfur samanstendur af því sem fer á búningana. Það eru aðallega millur, borðar og belti, beltispör og slíkt,“ segir Dóra Jónsdóttir, gullsmiður hjá Gullkistunni, en hún hannar meðal annars þá dýrgripi sem prýða íslensku þjóðbúningana. Margt af þessu skarti er með flóknu mynstri og vaknar sú spurning hvort þetta sé ekki mjög vandasöm hönnun.
„Þetta er misjafnlega vandasamt, það eru svo mörg mismunandi mynstur en sum eru steypt; það er búið að gera steypuna einfaldari, áður fyrr var sandsteypt og vinnan við það mun seinlegri, en hún er orðin auðveldari með þessari nýju steyputækni sem komið hefur fram á seinni tímum,“ segir Dóra.
„Í víravirkinu er allt mynstur handgert. Millurnar minna á fiðrildi og hafa því verið kölluð fiðrildavirki,“ bætir Dóra við, en miklu meiri fróðleik má lesa um þetta forna skart á vefsíðunni thjodbuningasilfur.is.
Að sögn Dóru er þjóðbúningasilfur vinsæl fermingargjöf hjá þeim stúlkum sem hafa áhuga á þjóðbúningum og sumar stúlkur eru fermdar í íslenska þjóðbúningnum.
Dóra hannar einnig margs konar aðra fallega skartgripi í ýmsum verðflokkum en hún býr yfir gífurlegri reynslu í faginu. Hún hóf að nema gullsmíði árið 1949, þá 18 ára gömul, og hefur ávallt síðan starfað í faginu, eða í 70 ár. Gullkistan er til húsa að Frakkastíg 10 og hefur verið þar síðan árið 1976.
Gullkistan á marga gamalgróna viðskiptavini, en að sögn Dóru eru margir viðskiptavinir hennar Íslendingar búsettir í Noregi. „Það er miklu meiri hefð fyrir notkun þjóðbúninga í Noregi og Íslendingar sem flytjast þangað kynnast þeirri hefð,“ segir Dóra.
Þar sem Gullkistan er miðsvæðis koma margir erlendir ferðamann í verslunina. Að sögn Dóru kaupa þeir sjaldan þjóðbúningasilfur heldur fremur smærri og ódýrari skartgripi. Hins vegar eru útlendingarnir forvitnir um þjóðbúningasilfrið og vilja fræðast um það.
Sem fyrr segir er meiri fróðleik er að finna á vefsíðunni thjodbuningasilfur.is en áhugasamir er hvattir til að kíkja í Gullkistuna, Frakkastíg 10, og finna fallega fermingargjöf.