„Almennt minnist ég þessa tíma með mikilli hlýju. Mér leið mjög vel þarna. En undir lokin þá hrundi heimurinn minn,“ segir Pólverjinn Marian Urbas. Marian sagði sögu sína í fréttaskýringaþættinum Kveik í Sjónvarpinu í vikunni en viðfangsefni þáttarins var Barka-samtökin.

Um er að ræða pólsk samtök sem aðstoða utangarðsmenn af erlendum uppruna að koma lífi sínu á réttan kjöl. Samtökin hafa haft samstarf við Reykjavíkurborg á undanförnum árum og er markmiðið að stuðla að betri lífsgæðum þessa hóps, hvort sem í því felst að snúa aftur til heimalandsins eða vera áfram í Reykjavík.

Barka-samtökin voru upprunalega stofnuð í Póllandi árið 1989 til að hjálpa fólki í erfiðum félagslegum aðstæðum. Árið 2007 leitaði Lundúnaborg til Barka til að fá aðstoð fyrir heimilislaust fólk af erlendum uppruna sem hélt til á götum borgarinnar. Verkefnið gaf góða raun og nú starfa Barka-samtökin í minnst tíu borgum að Reykjavík með talinni.

Stækkaði Leifsstöð og byggði leikskóla

Marian er einn þessara manna sem fengið hafa aðstoð samtakanna. Hann kom til Íslands á sínum tíma og réði sig í smíðavinnu. Vann hann meðal annars við að stækka Leifsstöð, byggja leikskóla í Kópavogi og nokkrar íbúðablokkir á höfuðborgarsvæðinu. Í það heila dvaldi Marian á Íslandi í ellefu ár en undir lok dvalar hans var farið að halla verulega undan fæti.

Marian varð heimilislaus og atvinnulaus á skömmum tíma og missti síðan tengslin við fjölskyldu sína.

Bílastæðahús og almenningsgarðar

„Ég fór að drekka enda kominn á götuna,“ sagði Marian í þættinum en þar sem hann var með lögheimili í Garðabæ gat hann ekki leitað á náðir Gistiskýlisins í Reykjavík. Hann bjó því á götunni í orðsins fyllstu merkingu og lét sig hafa það að gista í bílastæðahúsum og í almenningsgörðum; yfir harðasta veturinn leitaði hann inn í bílastæðahús en þegar betur viðraði gerði hann sér að góðu að sofa undir berum himni.

Svo kom að því að Marian fékk nóg eins og sagði í þættinum í gærkvöldi. Hann naut aðstoðar Barka-samtakanna um að fara heim til Póllands þar sem hann fór í eitrun. Í dag er Marian í betri málum; „Mér líður mjög vel. Ég er með smá vinnu, ég vinn sem vörður á nóttunni. Ég á rúm. Það er skárra en steypa eða gras,“ segir Marian en samfélagið sem hann býr í í Póllandi er eitt af tuttugu samfélögum þar sem fólk getur dvalið undir verndarvæng Barka-samtakanna. Sumir staldra stutt við hjá samtökunum á meðan aðrir dvelja þar lengur.

Marian, sem talar örlitla íslensku, segir að hann hafi notið þess að vera á Íslandi. „Ísland togar mig til sín. Það er mjög fallegt land. Einhvern veginn finn ég mig ekki hérna í Póllandi.“

Hér er hægt að horfa á umfjöllun Kveiks í heild sinni.