Í mars á hverju ári stendur Krabbameinsfélagið fyrir átaki sem ætlað er að auka árvekni karlmanna varðandi krabbamein, auk þess að safna peningum til rannsókna. Mottumars er jákvætt og skemmtilegt átak, í ár eru það röndóttu sokkarnir sem eru farnir að prýða fætur um allan bæ og auðvitað yfirvaraskeggin sem margir leggja mikinn metnað í. Krabbamein í blöðruhálskirtli er á dagskránni þetta árið, enda er það algengasta krabbamein hjá körlum á Íslandi. Árlega greinast rúmlega 200 karlar með slík krabbamein og tölfræðin segir okkur að einn af hverjum átta íslenskum karlmönnum geti búist við þeirri greiningu á lífsleiðinni.
Mikill árangur hefur náðst í greiningu og meðferð við blöðruhálskrabbameini en í dag eru 90% þeirra sem greinast á lífi fimm árum síðar – það hlutfall var aðeins 30% fyrir hálfri öld. Lykilatriði er að karlmenn þekki einkennin sem kunna að koma í ljós á fyrri stigum sjúkdómsins. Þau eru til dæmis:
Þvagtregða – bunan kemur seint og það vantar kraft í hana, dropar í lok bununnar og erfitt að tæma þvagblöðruna
Að pissa oft – til dæmis að vakna að næturlagi til að pissa
Blöðrubólga – verkur eða óþægindi við að pissa
Blóð í þvagi eða sæði – þó er það einkenni algengara ef meinið er góðkynja
Ef krabbameinið hefur náð að dreifa sér geta einkenni frá öðrum líffærakerfum komið fram. Til dæmis:
Beinverkir í mjöðmum, mjaðmagrind, hryggsúlu eða lærleggjum
Þreyta
Slappleiki
Þyngdartap
Þessar upplýsingar ásamt ýmsum öðrum fróðleik um krabbamein í blöðruhálskirtli er að finna á heimasíðu átaksins, mottumars.is.
Einn hluti vefsíðunnar fjallar um það sem hægt er að gera til að draga úr líkunum á að krabbamein myndist, en talið er að hægt sé að koma í veg fyrir 40% krabbameina með heilbrigðum lífsstíl. Við vitum öll að það er slæm hugmynd að reykja, við ættum að passa okkur á áfengisneyslu og ljósabekkjum, og að sjálfsögðu er heilbrigt mataræði, líkamsþyngd og hreyfing eitthvað sem hjálpar til. En, og haldið ykkur nú fast, það er ekki minnst einu orði á tiltekið fyrirbæri sem rannsóknir hafa sýnt að getur haft heilmikil áhrif á líkurnar á því að greinast með krabbamein í blöðruhálskirtli – nefnilega SÁÐLÁT!
Já herrar mínir – það má nefnilega viðhalda góðri heilsu blöðruhálskirtilsins með því að hafa sáðlát reglulega og gildir einu hvort sáðlátið er framkallað með samförum, öðru kynlífi, sjálfsfróun eða það eigi sér stað í svefni. Í stórri bandarískri rannsókn á tæplega 30.000 karlmönnum kom í ljós að þeir sem höfðu sáðlát 21 sinni í mánuði eða oftar voru 33% ólíklegri til að greinast með krabbamein í blöðruhálskirtli (Leitzmann 2004). Áströlsk rannsókn á 2.338 karlmönnum sýndi mjög svipaðar niðurstöður. Þar kom í ljós að þeir sem höfðu sáðlát 4,6–7 sinnum í viku voru 36% ólíklegri til að greinast með meinið fyrir sjötugt (Giles 2003).
Reglulegt sáðlát er líka mikilvæg vörn gegn öðrum vandamálum í blöðruhálskirtli eins og góðkynja stækkun og sýkingum. Kirtillinn sjálfur myndar vökva sem er partur af sæðisvökvanum sem kemur út við sáðlát. Vökvinn er sérhannaður til að flytja sáðfrumur og næra þær. Ef sæðisvökvinn lendir í leggöngum á vökvinn úr blöðruhálskirtlinum líka þátt í að hlutleysa súrt umhverfi legganganna og auka með því líkur á getnaði. Þegar vökvi tæmist úr blöðruhálskirtlinum við sáðlát skolast skaðleg efni út úr líkamanum.
Fyrir utan að fá það 21 sinni í mánuði AÐ LÁGMARKI er hægt að gera enn þá betur með því að stunda reglulegt nudd á blöðruhálskirtlinum. Hann er nefnilega einstaklega kynnæmur og getur aukið á nautnina og framkallað djúpa og slakandi fullnægingu. Það er ekkert sérstaklega auðvelt að nudda eigin blöðruhálskirtil, en til eru titrarar og leikföng sérstaklega ætluð til þess. Skemmtilegast er þó líklega að fá einhvern til hjálpar – kynlífsfélaga sem kann til verka og hefur kynnt sér tæknina.
Góða skemmtun strákar!
Besta aðgengið að kirtlinum er gegnum endaþarm
Notið smokk eða hanska á fingur ef þið viljið viðhafa ítrasta hreinlæti
Ef fingri eða fingrum er rennt inn í endaþarm finnst kirtillinn á framveggnum um 5 sentimetrum ofar en innri hringvöðvinn
Notið sleipiefni og byrjið með einum fingri eða einhverju álíka mjóu
Leyfið viðtakanda að slaka á og minnið hann á að anda (það þarf oft)
Notið hægar og djúpar strokur, prófið ykkur áfram, finnið út hvað virkar
Notið hina höndina til að örva blöðruhálskirtilinn utan frá gegnum spöngina (svæðið milli pungs og endaþarms)
Ragnheiður Eiríksdóttir er hjúkrunarfræðingur og kynlífsráðgjafi hjá Áfalla- og sálfræðimiðstöðinni Hamraborg 11
www.raggaeiriks.com
raggaeiriks@asm.is
