Fjórir karlar og tvær konur tilraunadýr – Líkt eftir leiðangri til Mars
„Hópurinn var vandlega valinn og markmiðið var að allir myndu ná vel saman. Okkur virðist hafa tekist það,“ segir geimvísindamaðurinn Sam Payler. Sam var í hópi sex einstaklinga lokaðir voru inni í hvelfingu í átta mánuði. Markmiðið var að líkja eftir þeim aðstæðum sem geimfarar framtíðarinnar munu upplifa á plánetunni Mars.
Verkefnið sem um ræðir bar yfirskriftina Hi-Seas (e. Haway Space Exploration Analog and Simulation) og var fjármagnað af Bandarísku geimferðastofnuninni, NASA. Hópurinn, fjórir karlar og tvær konur, var lokaður inni í rúmlega hundrað fermetra hvelfingu á Hawai. Meðlimir hópsins höfðu ekki aðgang að Internetinu og tuttugu mínútna töf var á öllum samskiptum sem hópurinn átti við fólk utan hvelfingarinnar. Þannig urðu meðlimir hópsins að gera hljóðupptökur ef þeir vildu kasta kveðjum á vini og vandamenn og öfugt. Og komu upp vandamál var ekki hægt að hringja eða leita upplýsinga á netinu.
Það getur tekið á að vera lokaður inni í litlu rými í langan tíma en Sam segir við breska blaðið Metro að verkefnið hafi gengið vel. „Enginn einangraður hópur fólks er ónæmur fyrir ósætti. Allir í hópnum stóðu sig samt vel í að leysa úr öllum ágreiningsmálum. Við eyddum talsverðum tíma í að ræða hvernig við gætum komist hjá ósætti.“
Markmiðið með tilrauninni var meðal annars að skoða sálræn áhrif mikillar og langrar einangrunar á geimfara. Hópurinn lét og hegðaði sér eins og hann væri staddur á Mars og þurftu meðlimir að leysa úr þeim vandamálum sem geta komið upp í geimnum. Þar sem um algjöra einangrun var að ræða var hópurinn með birgðir af mat sem þurftu að endast í þessa átta mánuði. Engin ferskvara var um borð í „geimskipinu“.
Þó að aðeins hafi verið um rúma hundrað fermetra að ræða segir Sam að honum hafi aldrei liðið illa eða upplifað innilokunarkennd. „Það var alltaf nóg að gera og til að halda góðri andlegri heilsu er það mikilvægt. Við stunduðum einnig líkamsrækt sex daga vikunnar. Okkur kom öllum vel saman og kannski þess vegna upplifði ég aldrei innilokunarkennd. Við gátum alltaf fundið okkur eitthvað skemmtilegt að gera; við horfðum á kvikmyndir og spiluðum,“ segir Sam um frítímann sem hópurinn fékk.
Verkefninu lauk þann 17. September síðastliðinn og segir Sam það hafa verið skrýtið að komast loks út í frelsið, ef svo má segja. Hópurinn gerði vel við sig í mat og drykk þegar út var komið. Aðspurður hvort hann vildi ferðast til Mars, stæði honum það til boða, segir hann: „Það væri klárlega mikill heiður en að sama skapi mjög hættulegt. Ég yrði að vega og meta hvar ég væri í lífinu ef þar að kæmi og vega kostina og gallana. En myndi ég segja nei? Það væri mjög erfitt.“
