Rithöfundurinn Sjón spjallar um vísindaskáldsögu og farsímaleysi í viðtali í helgarblaði DV
Ég er sofandi hurð, nýjasta skáldsaga Sjóns og síðasti hluti þríleiksins CoDex 1962, ber undirtitilinn Vísindaskáldsaga og segist Sjón alltaf haft áhuga á slíkum sögum og lesið samhliða öðrum bókmenntum frá upphafi: bækur um Tom Swift og Bob Moran í æsku og svo skáldsögur frumkvöðlanna Arthur C. Clarke, Robert Henlein, Isaac Asimov síðar meir. Þá hafi hann í seinni tíð orðið fyrir miklum áhrifum frá J.G. Ballard, William S. Burroughs og umfram allt Philip K. Dick. „Hann er líklega einn af mínum allra mestu uppáhaldshöfundum og Ubik ein af mínum uppáhaldsbókum. Ég held að Dick verði einn af höfundum 20. aldar sem muni lifa áfram, enda tókst honum að segja hluti sem engum öðrum hefur tekist,“ segir Sjón.
Síðasti hluti nýju bókarinnar varpar fram framtíðarsýn sem mörgum gæti þótt ógnvænleg – þar sem dramb íslenskra vísindamanna leiðir til stjórnlausrar tækniþróunar sem hefur geigvænleg áhrif á mannlegt líf. Ertu svartsýnn á framtíð manneskjunnar og samband hennar við tæknina? Og í þessu samhengi rifjast upp fyrir mér að þú notar ekki farsíma! Af hverju er það?
„Ég er ekkert andtæknisinnaður þótt ég noti ekki farsíma. Það eru til miklu merkilegri tæki en hann. Ég lifi í mikilli sátt við tæknina,“ segir Sjón og hlær.
„Það er hins vegar alveg á hreinu að það er farin af stað atburðarás sem er úr okkar höndum að mestu leyti, þar á ég við loftslagsbreytingarnar. Það er hin stóra atburðarás í okkar lífi, en af því að hún er ósýnileg þá höldum við að hún sé ekki að eiga sér stað. Það er engin skemmtisaga, en ég er bjartsýnn og trúi því einlæglega að eitthvað sé hægt að gera. Afstaða manns til þess veltur hins vegar á því hvort maður telji einhver verðmæti í manneskjunni. Ef við teljum að maðurinn sé þess virði að viðhalda honum þá verðum við að gera eitthvað strax en ef við teljum eðlilegt að hann hverfi þá segjum við bara: þetta er bara gangurinn.
Við erum líka búin að setja af stað þróun í gervigreindartækni sem er bara tímaspursmál hvenær við missum úr höndunum – og svo munum við að öllum líkindum missa erfðatæknina úr höndunum. Þannig er bara saga mannsins,“ segir Sjón en lýsir afstöðu sinni frammi fyrir þessari framtíð sem einhvers konar myrkum taóisma.