Listahátíðin Cycle er haldin þriðja árið í röð í Gerðarsafni
Listahátíðin Cycle er haldin þriðja árið í röð í Gerðarsafni – Listasafni Kópavogs. Yfirskrift hátíðarinnar er Fullvalda/Nýlenda og er hún haldin í tengslum við 100 ára fullveldisafmæli Íslands á næsta ári og miðast sérstaklega við Grænland, Færeyjar og Ísland og tengsl þessara landa við Danmörku í nútíð og fortíð.
Guðný Þóra Guðmundsdóttir er listrænn stjórnandi og stýrir sýningunni ásamt Söru S. Öldudóttur. „Við höfum boðið hingað fræða- og listafólki sem hefur verið að rannsaka og vinna með málefni tengd vestnorræna svæðinu og samskiptin við Dani. Við bjóðum einnig almenningi til leiks, m.a. til þátttöku í opnum kynningum og vinnusmiðjum þar sem gestir geta fræðst og lagt sitt til málanna. Hugmyndin er að skapa hér umræðuvettvang þar sem ólíkir hópar geta deilt sýn sinni og orðið fyrir áhrifum hver af öðrum. Við munum svo rækta samtalið áfram með þátttakendum og leggja drög að sköpun nýrra listaverka fyrir næsta fasa verkefnisins.
Sýningin hér í Gerðarsafni er eins og rammi utan um þá dagskrá sem verður hér næstu vikurnar. Í einum salnum erum við með verk eftir hinn bandaríska Andrew Ranville og þar sýnir hann fána örríkja sem á einhverjum tímapunkti í sögunni hafa sóst eftir sjálfstæði en misst það eða ekki fengið. Það verk rammar inn vinnustofu þar sem fólk talar saman. Það situr þá inni í þessum fánahring. Uppstillingin minnir kannski dálítið á Sameinuðu þjóðirnar, en þarna eru sameinaðar þjóðir sem ekki urðu varanlegar.“
Vídeóverk og myndbandsverk eru áberandi á sýningunni. „Salurinn sem geymir þau verk er einnig notaður fyrir viðburði,“ segir Guðný. „Gjörningaklúbburinn, Ensamble Adapter og tónskáldið Juliana Hodkinson vinna saman sviðsverk sem verður í vinnslu meðan á hátíðinni stendur. Þetta er verk sem mun samanstanda af tónlist, sviðsmynd og áhorfendum.
Við sýnum vídeóverk eftir Darra Lorenzen sem rímar við það sem við höfum verið að gera áður á hátíðinni og er sambland af nútímatónlist og myndlist. Í myndbandinu sjáum við stjórnanda stjórna kammersveit. Áhorfandinn sér einungis hendur stjórnandans sem verða nokkurs konar vísir að valdi. Þetta vald tengist við hin myndbandsverkin sem við sýnum. Annað er eftir danska konu sem heitir Jeannette Ehlers sem er af karabísku bergi brotin en búsett í Danmörku. Í verkinu fjallar hún um gleymskuna í kringum nýlendusögu Dana og þrælahald undir stjórn þeirra. Í myndbandinu sést móta fyrir henni þar sem hún dansar afrískan dans. Hitt myndbandið er eftir Ragnar Kjartansson frá 2003 og þar sést hann vera lúbarinn af dönskum nýlenduherra. Það má segja að þessi þrjú myndbönd myndi þríhyrning.“
Í Gerðarsafni má í fyrsta sinn sjá opinberlega fimm íslenskar stjórnarskrár. „Þetta er gjörningur Libiu Castro og Ólafs Ólafssonar.“ Auk þess að sýna íslenskar stjórnarskrár sýna þau einnig handrit og fyrstu útgáfur af dönsku stjórnarskránni sem var einnig stjórnarskrá Íslands fyrir fullveldi. Þarna eru líka afrit af tilraunum til breytinga á stjórnarskrá. Þann 22. september mun svo forseti Íslands opna lýðræðislegan umræðufund um stjórnarskrárnar.
Sýningin stendur til 1. október og alls kyns viðburðir verða á næstu vikum. „Um helgina erum við meðal annars með vinnustofu í samvinnu við Listaháskólann þar sem fjallað er um hvernig þjóðarsjálfsmyndir birtast í gegnum tónlist. Við verðum einnig með kvikspuna sem mun eiga sér stað á árinu 2031 og fengist verður við þá pólitísku spurningu hvort að Ísland eigi að sækja um aðild að „The Great Nordic Union“ og hvort Færeyjar og Grænland eigi einnig að vera þar eða hvort við eigum að búa til okkar eigið bandalag.“
Guðný skilgreinir Cycle sem alþjóðlegan vettvang listrænnar samvinnu, sköpunar og rannsókna. „Það er spennandi að fylgja verkefnum eftir og geta tekið þátt í að auka menningartengsl Íslands við önnur lönd,“ segir hún.
